DUISTERE
MACHTEN

 
 
Hoofdstuk  11         
 
Inhoud - Sprookje - Vernietiging boerenbestaan - Agro-economische structuur
 
 Cargill - Conclusie - Verbeek - Ontwikkelingen - Slot - Bijlagen - Links
 
 Bestellen/Downloaden/Reageren - dDH - Duurzaamsite - Landbouwsite - Verder >>
 
 
________    
____		  
 
CARGILLS 'BRUGGEHOOFD' IN EUROPA  
 
een overzicht van het Nederlandse dochterbedrijf
 
 
Cargill B.V., de Nederlandse tak van het concern, heeft twaalf 'plants', fabrieken, in ons land. Het bedrijf verwerkt er sojabonen tot olie en eiwitvlokken en produceert er verschillende soorten plantaardige oliën en vetten, vruchtesappen, cacao-boter, mout, zetmeel en suikers uit tarwe en maïs en vleesprodukten van pluimvee. Vijf van de twaalf fabrieken staan in het Amsterdamse havengebied.
Verder vervoert en verhandelt Cargill Nederland (= Cargill B.V.) granen, kunstmest, veevoedergrondstoffen en cacaobonen. In Amsterdam staat het Benelux-hoofdkantoor. In totaal heeft het bedrijf ruim 1400 mensen in dienst. 164 (Zie bijlage 10.)

Volgens Het Financieele Dagblad is Cargill Nederland "gemeten naar geïnvesteerd vermogen de belangrijkste Europese tak" van het Cargill-concern en "sinds de jaren '50 en '60 de basis van diverse Europese activiteiten." 165 Het bedrijf zelf noemt Amsterdam "Cargills belangrijkste bruggehoofd op het vasteland van Europa." 166
Slechts 15 procent van wat Cargill Nederland produceert wordt in ons land verkocht. 57 procent gaat naar de overige landen van de Europese Unie en de overige 28 procent naar allerlei andere landen in de wereld. 167

Cargill Nederland is een van de twintig grootste bedrijven van ons land. In 1998/1999 bedroeg de omzet 8,5 miljard gulden en de winst na belastingen 108 miljoen. Behalve deze winst van ruim honderd miljoen, maakte Cargill Nederland ook nog eens ruim 300 miljoen extra over naar het moederbedrijf in de Verenigde Staten. 161
Naast Cargill B.V. is er een tweede volle dochter van het Amerikaanse concern gevestigd in Nederland: Cargill Export B.V. De winst van deze handelsfirma bedroeg in '98/'99 168 miljoen gulden. Ook die is overgemaakt naar Amerika. 162

Een aardigheidje  
 
Hoewel 1998/1999 geen bijzonder goed jaar was voor Cargill Nederland kreeg de directie, bovenop haar salaris, negen ton te verdelen. 163


Een internationale schakel

Onder de kop 'Bijna een miljard liter' schrijft het interne bedrijfsblad Cargill Koerier: "In 1980 stond er aan de Elbaweg in de Westhaven in Amsterdam een opslagtank en een kantoortje. Er was ook een vermoeden van een laboratorium. In 1987 bereikte de FCOJ (frozen concentrated orange juice) de onwaarschijnlijke omzet van 500 miljoen liter sap. In 1993 dronk Europa bijna één miljard liter vruchtensap waarvoor de ingrediënten via Amsterdam werden aangevoerd." 168
Dit Amsterdamse sapverwerkingsbedrijf, of juice terminal, is een schakel in Cargills wereldwijde vruchtesap-business. In Brazilië heeft de firma een viertal citrusplantages. In Uchoa en Bebedouro (Brazilië), in Florida (USA) en in Pakistan heeft zij fabrieken voor de verwerking van citrusvruchten. In New Jersey heeft het concern een sapverwerkingsbedrijf voor de Amerikaanse markt, in Tokyo voor de Japanse en in Amsterdam voor de Europese markt. 169

Maar ook in andere sectoren speelt Cargill Nederland een rol in het internationale netwerk van de firma. Zo schoten deskundigen van Cargills cacaofabriek uit de Zaanstreek (Gerkens) hun collega's in Bahia (Brazilië) te hulp die al jarenlang aan het modderen waren met hun fabriek. 170 En proces operators van de glucosefabriek in Bergen op Zoom leiden hun nieuwe Oost-Europese collega's op. 171

Dreigen in Amsterdam  
 
"Als Amsterdam Cargill van belang blijft vinden, zal het ons bedrijf in elk geval serieus moeten nemen. Het is geen spel dat wij spelen." 172 Rhoef Hoeffelman, president-directeur van Cargill Nederland is kwaad op Amsterdam. De stad heeft een nieuwe woonwijk gepland, ongeveer een kilometer van de sojafabriek die vlakbij het centrum ligt en een nare, weeë lucht uitwasemt.
Ook nu al ligt er een bestaande woonbuurt op eenzelfde afstand. Eigenlijk zou de het bedrijf daarom de uitstoot van stank en stof terug moeten dringen. In plaats daarvan komt het met dreigementen. Volgens woordvoerder Van Zelm van Eldik gaat Cargill, als het zo doorgaat, andere vestigingsplaatsen overwegen. Bijvoorbeeld in Duitsland, België of Frankrijk. 173
De gemeente Amsterdam reageert timide. Zo verklaart J. Cley, directeur van de Milieudienst: "We boden Cargill een tienjarige milieuvergunning. Dat unicum schept rust, contractueel vastgelegd. Bovendien, zeiden we, als u kans ziet om zelf tot verdere terugdringing van geluid, stank of stof in die periode te komen, dan is de gemeente Amsterdam bereid die kosten te dragen." 174


Cargill-produkten zitten zowat overal in

Volgens Cargill bevat "het merendeel van de produkten in de supermarkt grondstoffen die door Cargill zijn geleverd." 175 Dat valt niet te controleren, omdat Cargill geen lijsten verstrekt van haar afnemers, maar het zou heel goed kunnen. Soms raakt er toch wat bekend. Bijvoorbeeld dat McDonald's een grote klant van Cargill is in heel Europa. 176 Of dat Coberco voor haar Appelsientje heel veel sap van Cargill gebruikt. 177 Dat Heineken, 's werelds op een na grootste bierbrouwer, onder andere bij Cargill haar gerstemout inkoopt. 178 Of dat Cargills glucosestroop in tal van artikelen van Campina, Melkunie en Mona zit. 179 (Zie bijlage 11.)

Cargill blijkt zowel aan Coca-Cola als aan 'aartsrivaal' Pepsi zoetstoffen, afkomstig uit maïs, te leveren. De dranken hebben dus meer gemeen dan de fabrikanten ons willen doen geloven. 180 Wellicht geldt dit voor meer produkten van andere voedingsfirma's. Helaas weten we daar het fijne niet van omdat Cargill niet wil vertellen welke halffabrikaten ze aan welke fabrieken voor welke eindprodukten verkoopt. Klaarblijkelijk mogen consumenten niet weten welke concerns achter de verschillende ingrediënten zitten.

"It's probably a rare day when you don't eat something that was originated, transported, processed or even packaged by Cargill." (reclame van Cargill)

 
*          *           *

Verder naar het volgende hoofdstuk >>
<< Terug naar het begin van dit hoofdstuk.
 
*          *           *
 
 
NOTEN
 161. Jaarverslag 1998/1999; Cargill B.V. Het financiële jaar eindigt voor de firma op 31 mei. terug
162. Jaarverslag Cargill Export B.V. 1998/1999. terug
163. Jaarverslag 1998/1999; Cargill B.V.; pag. 14. terug
164. Welkom bij Cargill in de Benelux; Cargill; zonder datum, ongeveer 1998.
Jaarverslag 1998/1999; Cargill B.V. terug
165. Het Financieele Dagblad; 18 november 1992 en 4 november 1995. terug
166. Welkom bij Cargill in de Benelux; Cargill; zonder datum, ongeveer 1998; pag. 11. terug
167. Jaarverslag 1998/1999; Cargill B.V.; pag. 13. terug
168. Cargill Koerier; maart 1994; pag. 3. terug
169. Juice News; Cargill Juice Division; 1996/97. terug
170. Invisible Giant - Cargill and its Transnational Strategies; Brewster Kneen; Pluto Press; Londen, 1995; pag. 122. terug
171. Sociaal jaarverslag Cargill 1996/1997; Cargill B.V.; 1997; pag. 18, 19. terug
172. Het Financieele Dagblad; interview met Rhoef Hoeffelman; 4 november 1995. terug
173. Agrarisch Dagblad; 15 mei 1997. terug
174. Het Financieele Dagblad; interview met J. Cley, directeur Milieudienst Amsterdam; 25 juli 1996. terug
175. Welkom bij Cargill in de Benelux; Cargill; zonder datum, ongeveer 1998; pag. 3. terug
176. Cargill Koerier; maart 1997; pag. 2. terug
177. Het Financieele Dagblad; 18 april 1997. terug
178. Cargill Koerier; maart 1997; terZake, pag. 3.
Het Parool; 27 april 2000. terug
179. Cargill Koerier; maart 1996; terZake, pag. 3. terug
180. Invisible Giant - Cargill and its Transnational Strategies; Brewster Kneen; Pluto Press; Londen, 1995; pag.20. terug
 
*          *           *

Verder naar het volgende hoofdstuk >>
<< Terug naar het begin van dit hoofdstuk.  
 
 

_ 		___