Land en Stad - Maandblad
  oktober 2001
Overzicht oktober - Boeken - Archief - Landbouwsite - Duurzaamsite - dDH - Links - Verder >>  
 
________    
____
 
 
MANIFEST  
 
WORDT BOER!
 
 
Wat is er fundamenteler dan het produceren van gezond en smakelijk voedsel, dan het verzorgen van de grond en het landschap. Wie zouden dat beter kunnen doen dan degenen die dat eeuwen en eeuwen gedaan hebben, van generatie op generatie: de boerenfamilies. En hoe bevredigend is dit waardevolle samenwerken met de natuur niet.
 
Toch is er geen enkele reden het boerenbestaan te idealiseren. De armoede was vaak groot, boerenvrouwen kregen vaak niet de waardering waar ze recht op hadden en boerenknechten en landarbeiders zijn vaak vernederd.
Omdat de agro-concerns en de overheid sinds de oorlog de landbouwprijzen stelselmatig verlaagden zitten boeren al decennia in de tang. Tachtig procent van de boerenbedrijven heeft het loodje gelegd. En van de restant zou de helft binnen tien jaar moeten verdwijnen. Er zouden 'teveel boeren' zijn, zeggen deskundigen en politici.
 
De tweede helft van de twintigste eeuw werd voor de boeren gekenmerkt door een rigoureuze rechttrekking van het landschap in het kader van de ruilverkaveling, torenhoge leningen, heerszucht van banken en grote bedrijven en bedilzucht van de overheid. Met als absoluut dieptepunt het zinloze doden van onvoorstelbaar veel gezonde dieren dit voorjaar.
 
Is er een weg terug? Nee. We moeten vooruit. De landbouw moet in handen komen van boeren, echte boeren met een boerenhart en met een open oog en oor voor wat niet-boeren verlangen: goed voedsel, een goed verzorgd en schilderachtig landschap en een waardige verzorging van de dieren. De overheid moet een redelijke prijs garanderen voor de boeren en ophouden steeds meer detail-regels te stellen. En de macht van de grote bedrijven moet drastisch terug.
 
Is dit irreëel? Volstrekt niet. De Nederlandse media berichten er nauwelijks over, maar in de Derde Wereld leeft een veelkleurige en omvangrijke beweging van kleine boeren, landarbeiders en landlozen voor een boerenlandbouw, los van grote bedrijven en banken. Ook in Frankrijk is er een spraakmakende organisatie van kleine boeren met een heldere visie die veel sympathie ontmoet in het hele land. In ons eigen land hebben heel wat pionierende boeren de laatste tientallen jaren veel ervaringen opgedaan met de menselijke landbouw.
U kunt hierover lezen op de website 'Land en Stad' (www.ddh.nl/duurzaam/landbouw) of een folder bestellen van de publikaties van Agri & Cultuur (maak f 1,25 over op giro 871 2032 van Agri & Cultuur, Amsterdam, onder vermelding van 'folder').
 
De grootschalige exportlandbouw is een kind van haar tijd. De afgelopen honderd jaar was de eeuw van de grote theorieën, grote idealen, grote organisaties, grote internationale verbanden, grote firma's en grote instanties. De grootschalige aanpak zou welvaart en geluk brengen. Maar ondanks enorme inspanningen is er onafzienbaar veel honger, armoede, geweld en onzekerheid in de wereld. Zouden we niet de illusies van de twintigste eeuw achter ons kunnen laten, zouden we niet 'de economie' in eigen hand kunnen nemen. Om te beginnen de lokale produktie van ons voedsel en de verzorging van ons landschap.
Zoveel boeren in de wereld werken bewust of onbewust al vanuit deze visie. Laten we daarbij aansluiten. Ook niet- boeren zal dat stimuleren om steeds meer in eigen beheer te gaan doen. Zelf je eigen leven en dat van je directe omgeving vormgeven schenkt veel meer voldoening dan het aanleunen tegen slecht functionerende mega-structuren. Het is bovendien effectiever en leidt tot een vitalere en vrolijkere samenleving.
 
Jan Paul Smit.
 
*          *           *

Over enige tijd verschijnt de volgende serie artikelen. Wil je een seintje wanneer deze er zijn, stuur dan een berichtje naar: jpsmit@xs4all.nl
Reacties naar het zelfde e-mailadres.
 
 
Verder naar het volgende artikel >>
<< Terug naar het begin van dit artikel.
Naar  overzicht  oktober.
 
 
 


_
___