Politiek verslag in Juni 2000


...Alija Izetbeovic De laatste keer = en opnieuw?

Tot ziens of...? Alija Izetbegovic kondigde op 6 juni 2000 zijn afscheid van de politiek aan. Verrassing of niet? De reden zijn zijn hoge leeftijd en zijn slechte gezondheid, en de druk van de internationale gemeenschap. Izetbegovic zal in de herfst zijn afscheid nemen. Izetbegovic sprak eerder over zijn afscheid. In 1997 en in 1998 was Izetbegovic 'voor de laatste keer' kandidaat. Alleen de 'laatste keer' betekent tot nog toe altijd 'nog een keer'. Zal dat deze keer ook weer gebeuren?
Dingen veranderen. Izetbeovic was slim genoeg om niet de echte reden van zijn vertrek te melden. Maar de dingen zijn behoorlijk duidelijk dezer dagen. De redenen zijn bekend zelfs voordat hij er over begint te praten, als hij dat al zal doen. De SDA was gedwongen zijn kandidaten te vervangen. De SDA had in 1997 en 1998 geen sterke kandidaten om de opositieleiders te verslaan. Alija was nog altijd een winner. Na het verlies in de gemeenteraadsverkiezingen in het voorjaar van 2000 is het duidelijk dat zelfs de number 1 bosniak de SDA niet kan redden van uit elkaar vallen. Izetbeovic zal het zichzelf niet toestaan nogmaals een verkiezinsnederlaag te leiden.
De conflicten in de partij zijn groeiende. De invloed van de radicalen wordt groter en zij wensen Izetbeovic' attitude niet langer te accepteren. En de internationale gemeenschap ziet graag een jonger en liberaler iemand de SDA leiden, iemand zonder oorlogsverleden in zijn CV. In october zal de bevestiging komen van Izetbegovic historische uitspraak. In November zullen de resultaten van de verkiezingen naar buiten rollen. Tezamen met de uitslag van de 'Na TITO - Tito en 'Na Alija - Alija' filosofie.

...Doodstraf achter de rug om
De 11de sessie van de assamblee van Reublika Srska vond eind juni plaats in Banja Luka. Dit nieuws zou totaal irrelevant zijn (gezien de onproductiviteit en inefficientie van deze bijeenkomsten) ware het niet dat Cedo Vrzina, minister van justitie in de RS regering een nieuwe justitiele wet voor RS voorstelde. In dit voorstel staat onder andere de vervanging van de doodstraf (die nog steeds van kracht is in RS) door een levenslange gevangenins straf. Volgens Vrzina behoeft deze verandering een gehele verandering van het justitiele apparaat. Daarnaast, gaat Vrzina verder, zou het systeem verder kunnen gaan zonder artikelen die voortkomen uit het oude (joegoslavische) systeem. Gezien dit alles lijkt het erop of het de intentie is om Bosnie Herceovina bij de andere zichzelf geciviliseerd noemende landen te scharen. Goed! Als dat alleen mogelijk is indien het oude systeen, en haar wetten volledig ontmanteld moet worden, dan moet dat maar. Het echte probleem (van de maatschapij?) ligt natuurlijk veel dieper en is veel complexer.
In deze wet zal de doodstarf automatisch omgezet worden in levenslane gevangenisstraf. Dat is eerder al in de federatie gebeurt. Tijdens de oorlog waren er vele polemieken over de doodstraf maar dat stopte enkele lieden niet de doodstraf uit te voeren zonder dat er zelfs een rechter aan te pas kwam (en tegenwoordig zien we via Den Haag dat er een groot aantal mensen waren die dat zo deden). De 'sterren' van deze discussies waren Borislav Herak en Srecko Damjanovic, oorlogsgevangenen in 1993 en de eersten die officieel ter dood veroordeeld werden (vanwege de brute misdaden die zij begingen tegen Bosniak en kroatische bevolking rondom Sarajevo. Herak's verklaring over zijn eigen zonden schokte iedereen met humane gevoelens). De doostraf werd telkens uitgesteld en uiteindelijk zegevierde 'gerechtigheid' en veranderde de straf in een gevangenisstraf. Levenslang, als ik me goed herrinner.
Het afschaffen van de doodstraf in RS is een extra plus voor de regering in haar pogingen om Bosnie Hercegovina in de raad van Europa te brengen. Ter herrinnering, vorig jaar stuurde deze raad de Bosnische regering een lijst met 43 aanbevelingen waaraan voldaan moet worden voordat Bosnie Europa binnen kan trekken. Onlangs was er een uitspraak van datzelfde orgaan wat zei dat slechts 9 aanbevelingen opgevolgd waren. En 6 daarvan op last van het Office of Higher Representative van de internationale gemeenschap in BiH.
Dezelfde dag dat het voorstel kwam om de doodstraf af te schaffen in RS, wat een klein deel is van het kleine wilde Bosnie, werd er in America een doodstraf uitgevoerd, in het land van 'justice for all'. De gevangene was Shaka Sankof (Gary Graham). Behoorlijk absurd. Het is hetzelfde land dat Dayton accoorden maakt, dreigt als een grote politieman, vrede met bommen brengt en over mensenrechten praat tegelijkertijd. Als reactie op de executie van Sankof's executie gaf het international actie centrum in New York (www.iacenter.org) en publieke verklaring. We geven jullie een deel van deze veklaring om te zien over wat voor mensenrechten wij nu spreken.
'Zwarte en blanken zijn gelijkelijk slachtoffer van misdaden maar 82% van hen die geexicuteerd werden zijn beschuldigd voor het vermoorden van blanken. Volgens Amnestie International werden sinds 1977 (toen de wet op doodstraf werd vernieuwd) slechts 6 blanken geexicuteerd voor het vermoorden van zwarten.'
Begrijp me niet verkeerd, het punt is niet dat er meer blanken of zwarten (wat een vieze termen) geexicuteerd moeten worden om gerechtigheid te dienen.

...Bosnisch Berlijn in het cyrillisch
Onlangs was Mostar regelmatig aanwezig in de lokale media middels verschillende onderwerpen maar altijd in dezelfde context; Bosnisch Berlijn ja of nee, Bosnisch Berlijn, is er een toekomst. Een paar nieuwsflitsen over Mostar;

Radio free Europe organiseerde een radio lijn waarbij Safet Orucevic en Neven Tomic, de burgemeester en vice burgemeester van Mostar, betrokken waren tezamen met de gematigde Omer Karabeg. Als wij op dit gesrpek af moeten gaan heeft Mostar een kans om een soort Berlijn te worden, volgens Orucevic, recentelijke afstand genomen van de SDA politiek en Tomic, de meest liberale van al de HDZ kandidaten. 'Anders dan in Berlijn is er hier nog altijd een muur die de Neretva regio regelmatig bezoekt'.
Een unieke buslijn begon onlangs in Mostar. De stad, kunstmatig gedeeld in een oostelijk en een westelijk deel, wordt tezamen gebracht door bussen die door de GEHELE stad rijden. Ik weet dat dit voor sommigen vreemd mag klinken, zelfs absurd. Een unieke buslijn... Maar in Mostars geval lijkt dit de enige manier om met de absurditeit om te gaan. Symbolisch (en echt waar) is de bus die door de hele stad rijdt gratis. Geen kaartjes, vrijheid van bewegingsruimte gegarandeerd en beschikbaar voor iedereen.
Er is een 10 daags MOSTAR INTERCULTURAL FESTIVAL 2000 gaande in Mostar met verschillende alternatieve bijeenkomsten. Alles lijkt het zelfde maar alles verschijnt daarna ook in cyrillisch. Het festivalprogramma bevat concerten, exposities, video en film, straatoptredens en geluidsinstallaties....
Van 27-06 tot 08-07 in Bosnisch Berlijn met participannten uit BiH, YU, HR, E en F. Informatie is te vinden op onze link pagina