Cultureel program in BiH
August 2000

Zelenkovac Jazz festival

Voor de tweede keer werd in de bergen nabij Mrkonic Grad het Zelenkovac Jazz & Music festival georganiseerd. Twee prachtige dagen met fantastisch muziek en een geweldig publiek. Rond de 2000 mensen aanschouwden groepen als Hazari (uit Belgrado), Sarajevo Drum Orchestra, Don Guido & the Missionairies (uit Sarajevo), Troitsa (uit Minsk, Wit-Rusland), Edo Bosnic and band, Vasil Hadzimanov (Belgrade, Macedonia) en dan vergeet ik er vast nog een paar.
Waarom ik er vergeet? Omdat wij allereerst een beetje laat arriveerden vanwege visa problemen. Deze werden opgelost door een andere grens te nemen en meer op de slavische broederschap in te spelen. Dat werkte. Verder ben ik ook een beetje vergeten omdat in de bergen op die prachtige plek met zoveel goeie mensen en muziek, de alcohol rijkelijk vloeit en de hersenen aantast (op een prettige manier).
Met hulp van SFOR, ARC, OSCE en anderen werd dit festival georganiseerd door liefhebbers van muziek en exotische plaatsjes. Deze input vertaalde zich naar het publiek en de algehele sfeer van het festival, waardoor het zo geweldig werd als het werd.
Volgend jaar, in de eerste week van Augustus staat het festival weer op de aganda en wij hopen dat dan nog meer mensen deze bijzondere bijeenkomst, een mix van alles, mee zullen maken.
Meer info over Zelenkovac

Sarajevo Film Festival

In augustus vind traditioneel het film festival plaats, het zesde op rij. Groter dan voorheen en ook veel beter dan voorheen. De dingen die samenkomen bij het Sarajevo film festival groeien zo groot dat het festival internationle belangrijkheid begint te krijgen. En zonder twijfel, de status van meest belangrijke festival in Zuid Oost Europa. Volgens de SFF directie: "... de vraag waarom en voor wie we dit festival organiseren krijgt eindlijk antwoord. Voor de eerste keer heerst er echt een pre-festival koorts, een conditie die bekend is bij vele mensen in vele steden in de wereld, steden met soortgelijke grote culturele en sport evenementen. Dat alleen maakt onze verplichtingen naar ons publiek meer seriues dan zes jaar geleden, toen we voor het eerst begonnen. Nu moeten we voldoen aan de verwachtingen van ons publiek. Ik geloof dat we het beste programma, de meest interesante gasten en het grootst aantal toeschouwers hadden voor de films (zowel binnen- als buitenlandse) tot nog toe. "De twijfels die er waren werden tijdens het negen daagse festival positief beantwoord. Het festival had 115 films op het programma staan uit 35 landen, verdeeld over 10 programma's en het draaide in 5 bioscopen. En dat alles te zien met een passepartout van 30 DM!!!
In volgorde: Panorama, De Nieuwe Stroom, Regionaal Programma, Open Cinema, Speciaal Programma, Kinderprogramma, TV festival, een 'Tribute to' programma en, vooral interesant het Insert and Bosnie programma.
Het Insert programma was een selectie van low budget video werk van Bosnische auteurs en het Bosnia programma was een selectie van films gemaakt door Bosnisch filmmakers, ongeacht waar zij nu wonen. Dit was vooral interesant omdat vorig jaar er niet een nieuwe Bosnische productie getoond werd. Er was een simpele en arme verklaring voor dat feit: In het jaar voor het vijfde filmfestival werd er niet een Bosnische film gemaakt. Gelukkig is de situatie nu anders. Dat maakt dit dubbelprogramma zelfd meer belangrijk. Het 'Tribute to' programma had een onderwerp in de naam van Steve Buscemi. Het programma, opgedragen aan de held van de Americaanse nieuwe onafhankelijke film, was een persoonlijk geselecteerd retrospectief van Buscemi films, wat begon met zijn eertse film Parting Glances, tot de nieuwste Animal factory, die haar Europesche premiere had op dit festival.
De prijzen: In het panorama programma kreeg de film Topsy Turvy van Mike Leigh, de britse cult filmmaker van o.a. Naked en Yi Yi van de Taiwanees Edward Yang de gedeelde prijs.
De internationale FIPRESCI juri besloot dat de beste film in De Nieuwe Stroom genre ging naar de film Blooded van de duitse regiseur Nicolas Widing Refn. Een speciale attentie werd gegeven aan Srdjen Vuletic voor zijn film Hop, Skip & Jump uit het Bosnia programma.
De prijs in het regionale programma werd gegeven an de Poolse film Railway Junction van Ursula Urbaniak. In het TV festival programma ging de prijs naar de Macedonische TV voor de film Multilevel van Goran Trenchovski en een speciale prijs werd gegeven aan de Bosnische regiseur Sensudin Gegic voor zijn tv drama ' de voetstappen van de schaduw volgend.' In het Insert programma waren er twee film uitverkoren: Het geheim van een mobiele telefoon van Selimir Sokolovic en Incarnation van Denis Sinacevic. Ter informatie, de film van Selimir Sokolovic werd gemaakt met een vcr videocamara en ge-edit met twee videocamera's. Dat over talenten en handigheid. De prijzen zijn bedoeld om de werkomstandigheden van deze jonge regiseurs een beetje humaner te maken. Om aan deze lijst van prijzen een eind te maken moet ook nog gezegd worden dat de publieksprijs in het Open cinema programma ging naar de film Gladiatoren van Ridley Scott.
Volgens de berichtgeving na het festival hebben 60.000 bezoekers naar de films gekeken, er waren 120 gasten uit 20 landen en 230 verslaggevers uit BiH en de rest van de wereld. Dit zegt genoeg. Ondanks pogingen dingen in een ander daglicht te zetten is het SSF een centraal cultureel evenement in BiH. En dit feit alleen doet honderden filmfans reikhalzend uitzien naar de volgende editie.
Meer informatie over het SSF

Futura 2000

Het filmfestival was nog niet afgelopen en er begon al en ander evenement in Sarajevo; het electronisch muziek festival Futura 2000. De derde op rij en het vond plaats in Vaso Miskin Crni Fabriek, op zaterdag 26 augustus. De sombere ruimte van de fabriek, wat een onderdeel is van het treinen complex, wiens arbeiders al in geen maanden een salaris hebben ontvangen, werd veranderd in een beeld van duizenden techno muziek fans die van het festival genoten, volgens de organisatoren een van de grootste in dit deel van europa. (maar dit lijkt me een Bosnische superlatief zoals je wel vaker ziet. noot van de vertaler)
Dit soort dingen gebeurde bij onze west Europese buren in de 90er jarenen en deze electronisch cultuur projecteerde zichzelf in Futura 2000, die nacht. De droefgeestige fabriekshallen werden omgetoverd in een techno vloer, een house vloer en een free style vloer zodat het er op leek alsof de fabriek die lange tijd geleden speciaal voor deze Futura was gebouwd. Alle vloeren kregen bezoek van internationaal bekende DJ's en van duizenden bezoekers die hen wilde horen. En daarmee bedoel ik letterlijk duizenden. Een gast op Futura was DJ Motte, een Berlijnse DJ die betrokken was bij het opzetten van de Love Parade ongeveer 10 jaar geleden. Dat festival trekt deze jaren meer dan een miljoen bezoekers. Het enige verschil met soortgelijke happeningen in West Europa is het feit dat hier de arbeiders enkele dagen later weer terugkeerden naar hun werk terwijl in het westen vele van deze oude industriele complexen beschikbaar blijven voor de subcultuur. Het Futura sprookje eindigde en Assepoester verdwijnt in de ochtend als de politie komt met de mededeling dat het nu wel genoeg is. Het festival is officieel voobij terwijl vele feestgangers een afterparty genieten in STAGE.
De organisatoren van het festival, Sarajevo Akcija, Munich Sarajevo is Next, met behulp van de duitse scholieren organisatie SHL, bewezen op de beste manier dat het mogelijk is internationaal relevant festival te organiseren in een stad dat er uitziet als een plek op weg naar de bodem. Het is teluerstellend dat Sarajevo nog steeds geen plaats heeft voor mensen die van subcultuur houden om bijeen te komen. Indien Futura 2000 een stap in de richting van een dergeijk initiatief is dan was het een grote stap. En ook al duurde deze stap maar een nacht, ik ben er zeker van dat het voor de meeste bezoekers een zinnige stap was. Ik hoop dat het effect heeft.
En ter informatie, naar aanleiding van de zin in het begin van dit artikel over de relatie cultuur/civiele maatschappij, is het goed om te weten dat twee dagen na het Futura 2000 festival de arbeiders van Vaso Miskin Crni fabriek een staking begonnen om het salaris te krijgen dat zij al maanden niet meer hebben ontvangen.
Meer informatie over Futura 2000

Beton 2000

Een groep entousiastelingen uit Mostar, de samenkomen rond 'het Alternative Instituut' zullen op 9 september een festival organiseren onder de naam Beton 2000. Die dag in de Sjeverni Logor sporthal zullen de volgende bands te zien zijn; Obojeni Program (Novi Sad, Yu), the Beet Fleet (Split, HR), Rambo Amadeus (Herceg Novi, YU), Mara (Mostar, BiH), Splater Pink (Italy) and the Mostar DJ's Narcis JR, DJ Romeo en DJ Baraka. Voor 7 DM/KM die vriendelijk gevraagd wordt aan de kassa, beloven de Mostarse organisatoren een programma dat tot de volgende ochtend doorgaat. Alhoewel het gebruikelijk wordt om te claimen dat Mostar een bakermat van depressiviteit is, ziet het er naar uit dat de activelingen van het Alternatieve Instituut bezig zijn deze sombere bijnaam van hun stad, uit te vegen. Iets als dit vergt energie en moed maar heeft ook jullie ondersteuning nodig. Na het Mostar intercultural festival gaat het Alternatieve Instituut verder met haar activiteiten, daarmee bewijzen zij dat moed en wil aanwezig zijn. De ondersteuning hangt niet af van hen maar van jou.
Buiten het bovengenoemde is het Alternatieve Instituut aak de kracht achter het magazine Kolaps. Dit blad (voor stadse slapers, zoals het op de voorpagina vermelt) is conceptueel vergelijkbaar met met de pionier Album, er staat poezie en literatuur in, foto's en grafisch werk van jonge (en niet meer zo jonge) mensen uit geheel BiH en omgeving. Kolaps heeft twee uitgaven gemaakt tot nog toe. Gezien dit alles heeft het Alternatieve Instituut genoeg entausiasme om verder te gaan. Laten we hopen dat er ook genoeg mensen zijn met diepe zakken (lees: geld)
Alternatief Instituut contact