[West-Sahara] Nota ivm opzeggen verdrag

Frank fwillems op antenna.nl
Di Feb 16 14:04:00 CET 2016


De nota van de minister over het opzeggen van het verdrag met Marokko
staat op het web.

https://www.rijksoverheid.nl/ministeries/ministerie-van-sociale-zaken-en-werkgelegenheid/documenten/kamerstukken/2016/02/12/nota-naar-aanleiding-verslag-wetsvoorstel-opzegging-verdrag-marokko

Hieronder de belangrijkste woorden over West-Sahara.

8. Westelijke Sahara
De leden van de CDA-fractie stellen de vraag welke internationale
consequenties het ingaan op de eis van Marokko om ook de Westelijke
Sahara onder te brengen bij dit sociale zekerheidsverdrag met zich
meegebracht zou kunnen hebben.
Op basis van het internationaal recht is Nederland verplicht de situatie
die is ontstaan door de Marokkaanse aanwezigheid in de Westelijke Sahara
niet te erkennen en geen hulp of bijstand te verlenen aan de
instandhouding daarvan.
Exporteren van uitkeringen op basis van de Wet BEU door toepassing van
het sociale zekerheidsverdrag met Marokko op de Westelijke Sahara zou
uitgelegd kunnen worden als een impliciete erkenning van de claim van
Marokko op de Westelijke Sahara en daarmee een wijziging van het
Nederlandse buitenlands beleid. In dat geval kan Nederland onder
bepaalde omstandigheden ook aansprakelijk worden gesteld voor het
bijdragen aan de instandhouding van die situatie.

De leden van de PvdA-fractie hebben gevraagd om een toelichting over hoe
de Nederlandse regering de internationale status van de Westelijke
Sahara zoals de facto bestuurd door Marokko beoordeelt.
Wat betreft de Westelijke Sahara deelt Nederland (evenals de Europese
Unie) het standpunt van de Verenigde Naties dat de Westelijke Sahara
beschouwt als een niet-zichzelf besturend gebied. In navolging van het
advies van het Internationaal Gerechtshof (1975) erkennen Nederland en
de Europese Unie de soevereiniteitsclaims van Marokko niet. Marokko is
geen bestuursautoriteit als bedoeld in het Handvest van de Verenigde
Naties, maar Marokko oefent feitelijk gezag uit in een groot deel van de
Westelijke Sahara.
De leden van de PvdA-fractie vragen verder wat dit betekent voor de
status en de rechten van de personen met de Marokkaanse nationaliteit
die in dit gebied woonachtig zijn.
De status en rechten van personen met de Marokkaanse nationaliteit die
is gebaseerd op publiekrechtelijke handelingen van de Marokkaanse
overheid mag Nederland op basis van het internationaal recht niet
erkennen. Het internationaal recht kent beperkte uitzonderingen op deze
regel; op humanitaire gronden mogen staten bepaalde publiekrechtelijke
handelingen van de Marokkaanse overheid erkennen. Dit betreft de
uitgifte van akten met betrekking tot, onder meer, geboorten, overlijden
en huwelijk.
De leden van de fractie van het CDA vragen of er, hoewel de Westelijke
Sahara in volkenrechtelijke zin niet gerekend kan worden tot Marokkaans
grondgebied, er op het punt van de sociale zekerheid niet toch een
uitzondering gemaakt had kunnen worden.
Op grond van de Wet BEU bestaat buiten Nederland slechts recht op een
socialeverzekeringsuitkering in een land waarmee Nederland een verdrag
heeft gesloten. Dit verdrag dient afdoende waarborgen te bevatten inzake
de controle op de rechtmatigheid van de uitkeringen. Omdat de Westelijke
Sahara geen onderdeel vormt van het grondgebied van Marokko, en de
geografische gelding van het socialezekerheidsverdrag met Marokko zich
derhalve niet uitstrekt tot dat gebied, kunnen de op basis van de Wet
BEU vereiste handhavingsafspraken in het verdrag met Marokko zich niet
uitstrekken tot dat gebied. Indien de regering een uitzondering hierop
zou maken, zou dit strijdig zijn met de wet BEU. Ook op basis
van internationaal recht kan hierop geen uitzondering worden gemaakt,
zoals in antwoord op de vorige vraag is aangeven.
Een uitzondering geldt wel voor de AOW, die naar alle landen in de
wereld wordt geëxporteerd ter hoogte van de zogenoemde gehuwdennorm (50%
van het wettelijk minimumloon), omdat daarvoor op basis van de Wet BEU
niet het vereiste geldt dat bij verdrag handhavingsafspraken moeten
worden gemaakt met het land waarin de uitkeringsgerechtigde woonachtig
is. In een dergelijke situatie is de vraag naar de territoriale
reikwijdte van het sociale zekerheidsverdrag met Marokko dan ook niet
aan de orde.
De leden van de D66-fractie vragen of de minister van Sociale Zaken en
Werkgelegenheid overwogen heeft Marokko voor te stellen een pragmatische
oplossing te kiezen in het belang van de Marokkaanse rechthebbenden,
bijvoorbeeld in de vorm van een post- en woonadres in Marokko zelf.
De regering ziet geen mogelijkheden om binnen het bestaande nationale en
internationaalrechtelijke kader socialezekerheidsuitkeringen te
exporteren naar de Westelijke Sahara. Het genoemde voorbeeld van een
post- en woonadres in Marokko biedt geen oplossing. Voor de beoordeling
of een persoon recht heeft op een uitkering wordt naar de feiten en
omstandigheden beoordeeld waar betrokkene woonachtig is. Wanneer de
betrokkene woonachtig is in de Westelijke Sahara bestaat geen recht op
een Nederlandse socialezekerheidsuitkering, met uitzondering van een
socialezekerheidsuitkering op grond van de AOW ter hoogte
van het gehuwdenpensioen. Hiervoor geldt geen exportbeperking op grond
van de Wet BEU en deze uitkering wordt wereldwijd uitgekeerd.
De leden van de PvdA-fractie vragen of bekend is hoeveel
uitkeringsgerechtigden in het gebied van de Westelijke Sahara woonachtig
zijn. De leden van de D66- fractie vernemen graag of bekend is hoeveel
Marokkaanse burgers met Nederlandse socialezekerheidsrechten in de
Westelijke Sahara wonen.
Er vindt geen export van Nederlandse socialezekerheidsuitkeringen plaats
naar de Westelijke Sahara. Het is dan ook niet bekend hoeveel
Marokkaanse burgers met potentiële Nederlandse socialezekerheidsrechten
in de Westelijke Sahara wonen.
Uitzondering hierop vormt de uitkering op grond van de AOW ter hoogte
van het gehuwdenpensioen. Momenteel zijn 7 uitkeringsgerechtigden
woonachtig in de Westelijke Sahara die een AOW-uitkering ontvangen. Een
deel ontvangt een pensioen op basis van overgangsrecht omdat de
uitkering reeds was toegekend voor de inwerkingtreding van de Wet BEU.
Ook voor één Anw-gerechtigde is overgangsrecht van toepassing. Tenslotte
is nog sprake van één gerechtigde met een remigratie-uitkering.




Meer informatie over de West-Sahara maillijst