[West-Sahara] VVD & SP kamerleden over West-Sahara

[Frank Willems]

Beste mensen,
Hierbij een verslag van een opvallende woordenwisseling tussen SP en VVD
woordvoerders Buitenlandse Zaken over West-Sahara.

------------

VERSLAG VAN EEN ALGEMEEN OVERLEG RBZ, 20 juni 2013

De heer Ten Broeke (VVD):
Vorige week heeft de heer Van Bommel vragen gesteld over een reder,
Wagenborg in Delfzijl, die zand zou hebben vervoerd van de Westelijke
Sahara naar Marokko. Centraal daarbij stond de vraag of het handelen van
Wagenborg in strijd is met het internationaal recht. We hebben dat debat
in zekere zin ook vorige week gevoerd met betrekking tot de muur. Ik ben
er geen voorstander van om bedrijven op die manier te gaan controleren en
volgen. We moeten de reactie van de minister op die vragen natuurlijk
afwachten, maar tegen de achtergrond van die vragen en van ons debat van
vorige week over een andere muur zou ik toch ook de situatie met
betrekking tot de Westelijke Sahara hier willen aansnijden. Uit recent
onderzoek van Nijenrode is gebleken dat de Maghreb een regio is met enorme
economische kansen, ook voor Nederlandse leveranciers van bijvoorbeeld de
voedselindustrie. De Magreb is een regio met een markt van meer dan 80
miljoen consumenten. Door de geleidelijke economische ontwikkeling groeit
de middenklasse in deze landen heel snel. Het is opvallend dat een land
als Marokko meer handel heeft met Nederland dan bijvoorbeeld met het
buurland Algerije. We hebben het hier al eens eerder over gehad. Ik weet
dat de agenda daar nu niet direct aanleiding toe geeft, maar ik zou de
minister er graag toe willen uitdagen om niet de straflijn van de heer Van
Bommel te volgen -- die ik vanuit zijn positie wel begrijp -- maar om de
EU juist warm te maken voor het verspreiden van het evangelie van
regionale integratie, met name in de Maghreb.

De heer Van Bommel (SP):
Bedoelt de heer Ten Broeke niet eigenlijk het evangelie van de vrije
markt, los van het internationaal recht, in plaats van regionale
integratie? Dat is immers ook de kern van de achtergrond van mijn vragen.
Ik hoor dat ook in de vraag van de heer Ten Broeke: laat dat
internationaal recht nou even zitten en richt je op economische belangen,
Europa en regionale integratie. Dat is toch meer de balans die de heer Ten
Broeke zoekt?

De heer Ten Broeke (VVD):
Over het evangelie van de vrije markt zou ik graag heel lang met de heer
Van Bommel spreken, want ik denk dat hem daarover nog veel duidelijk te
maken is. Het evangelie van de vrije markt kent ook tien geboden. Daar zit
het internationaal recht bij. Er kan geen sprake zijn van een vrije markt
en een vrije markteconomie, zonder dat die zich houden aan principes van
recht en rechtsstatelijkheid. Sterker nog: transparantie en openbaarheid
zijn gedienstig aan het goed functioneren van een vrije markt. Ik leg de
heer Van Bommel daarover later graag nog meer uit, want dat kan niet
voldoende worden gedaan bij de Socialistische Partij.

De heer Van Bommel (SP):
De heer Ten Broeke begint zelf over de tien geboden. "Gij zult niet
stelen" is er daar één van. De Conventie van Genève zegt iets over het
wegnemen van grondstoffen uit bezet gebied: die grondstoffen moeten ten
goede komen van de oorspronkelijke bevolking. Hoe verklaart de heer Ten
Broeke zijn positie in verhouding tot het gebod "gij zult niet stelen"?

De heer Ten Broeke (VVD):
Ten eerste zal dat moeten worden vastgesteld. Ten tweede hebben wij gezegd
dat wij geen behoefte hebben aan een voortdurende druk op het Nederlandse
exporterende bedrijfsleven om overal waar dat mogelijk is bedrijven
medeverantwoordelijk te maken voor de politieke situatie in een land. Wij
hebben ook grote kritiek op wat daar gebeurt, maar wij denken dat de beste
politieke lijn is om het model te bepleiten van regionale integratie, zo
nodig politieke integratie, maar vooral economische integratie. Daar heb
ik zojuist op aangedrongen. Ik vind het opvallend dat een land als Marokko
meer handel voert met Nederland dan met zijn buurlanden. Dat type pleidooi
zou ik graag willen zien, want ik denk dat dit hoger op de Europese
agenda's zou moeten staan. Ik heb geprobeerd om dat punt te maken.

---------