[West-Sahara] motie SP : dat moet beter

[Frank Willems]

Het SP kamerlid Van Gerven heeft een poging gedaan om de 2e Kamer een
duidelijke uitspraak te ontlokken over het visserijakkoord waarover wordt
onderhandeld door de EU en Marokko. Dat is helaas nog niet gelukt.

Uit het Kamerverslag (zie hieronder) kan worden opgemaakt dat de motie is
ontraden door staatssecretaris Dijksma, die het advies geeft om te wachten
tot er een akkoord is bereikt. Opvallend was dat de bedoeling van de motie
mondeling net niet goed werd toegelicht door de indiener die stelde:
"De motie bepleit om ook op te komen voor de belangen van de lokale
bevolking. Dat is de essentie van de motie."
Dat is een onzorgvuldige uitspraak waarmee hij in een val trapt.

Wie is de lokale bevolking wiens belangen moeten worden behartigd? In
West-Sahara zijn de *oorspronkelijke* bewoners inmiddels een minderheid.
De "lokale bevolking" bestaat nu voor een groot gedeelte uit Marokkaanse
kolonisten. De Marokkaanse regering heeft geen probleem met het behartigen
van de belangen van de lokale bevolking.
Gelukkig is de schriftelijke tekst van de motie wel goed want die spreekt
over: "met instemming van en voor het profijt van de oorspronkelijke
bevolking". Dat is een formulering die uit het juridisch advies komt dat
Hans Corell heeft opgesteld voor de Veiligheidsraad en die is overgenomen
door de juridische dienst van het Europees parlement.
Die oorspronkelijke bevolking woont voor een groot gedeelte in
vluchtelingenkampen in zuid-Algerije. En om hen gaat het nu juist, met het
 visserijakkoord tussen Marokko en de EU worden deze vluchtelingen
bestolen.

Een andere gevaarlijke adder onder het gras in het visserij-akkoord is de
vraag wie zou moeten bepalen wie de groep mensen is wiens wensen en
belangen moeten worden behartigd. Als Marokko en de EU denken dat
onderling uit te kunnen maken in een akkoord dan is het de vraag hoe zij
dat kunnen uitleggen. Dat kan heel interessant worden.

Er is geen vertegenwoordiger van de oorspronkelijke bevolking aanwezig bij
de onderhandelingen en zij worden niet geraadpleegd. De Saharawi zitten
niet aan tafel. Marokko stelt dat zij Marokkanen zijn en dus namens hen te
spreken.

De EU voert nu onderhandelingen over de natuurlijke rijkdom van een gebied
waar een VN missie de wapenstilstand bewaakt, met slechts een partij in
het conflict. Daarmee worden de vredesonderhandelingen onder leiding van
de VN bemoeilijkt. Is dat de bedoeling? Is er wel respect voor de
Nobelprijs?

Het is mogelijk om een snel tot zinvolle onderhandelingen te komen met
uitzicht op een fatsoenlijk akkoord dat recht doet aan de oorspronkelijke
bevolking terwijl Marokko daar geen bezwaar tegen kan maken. Dat kan als
de EU onderhandelingen over de visserij in het kader worden geplaatst van
de vredesonderhandelingen onder leiding van de VN gezant Christopher Ross.

In Nederland kan een parlementaire motie bij een andere commissie wellicht
aandringen op actie van de regering om het vredesproces op deze wijze een 
impuls te geven. De visserij-onderhandelingen moeten een bijdrage leveren
aan het vredesproces en die niet in de wielen rijden zoals dat nu gebeurt.

Het is belangrijk dat er snel een goed akkoord wordt bereikt. Nu worden de
kusten voor West-Sahara leeggevist door schepen die zich niet veel
aantrekken van het internationaal recht, verantwoord beheer van de
visstand, en goede vangstmethoden. Het corrupte Marokkaanse gezag en op
geld beluste reders brengen schade toe aan de visstand en onthouden
Saharawi vluchtelingen rechtmatig inkomen. De visserij-onderhandelingen
zoals die nu worden gevoerd zijn slecht, schadelijk en verspillen tijd.


Frank


-------------------------------------

De voorzitter:
Dan gaan wij nu luisteren naar de heer Van Gerven. Ook hij heeft twee
minuten.

De heer Van Gerven (SP):
Voorzitter. Ik heb een tweetal moties.

De Kamer,

gehoord de beraadslaging,

overwegende dat Nederland de claims van Marokko over de Westelijke Sahara
niet erkent;

van mening dat de visserij in het kader van het visserijakkoord niet in
overeenstemming is met het internationaal recht indien niet expliciet
aangetoond kan worden dat de exploitatie van de viswateren van de
Westelijke Sahara door de EU middels een akkoord met Marokko, met
instemming van en voor het profijt van de oorspronkelijke bevolking van de
Westelijke Sahara plaatsvindt;

verzoekt de regering, in de Landbouw- en Visserijraad te bepleiten niet in
te stemmen met het nieuwe protocol in het kader van het visserijakkoord
indien niet expliciet aangetoond kan worden dat de exploitatie van de
viswateren van de Westelijke Sahara door de EU, middels een akkoord met
Marokko, met instemming van en voor het profijt van de oorspronkelijke
bevolking van de Westelijke Sahara plaatsvindt,

en gaat over tot de orde van de dag.

De voorzitter:
Deze motie is voorgesteld door het lid Van Gerven. Naar mij blijkt, wordt
de indiening ervan voldoende ondersteund.

Zij krijgt nr. 688 (21501-32).
-------------------------

Staatssecretaris Dijksma:

Ik kom nu op het voorstel van de heer Van Gerven. Hij vraagt mij in zijn
motie op stuk nr. 688 om iets te doen met betrekking tot het akkoord over
de exploitatie van de viswateren van de Westelijke Sahara. Ik heb aan de
Kamer voorgesteld om gewoon de uitkomst van het akkoord af te wachten en
op basis daarvan te beoordelen of wij kunnen instemmen. Mijn voorstel is
dus om die uitkomst af te wachten. Vervolgens kunnen wij een gesprek
voeren over de vraag of wij in staat zijn om het akkoord te steunen. Ik
verzoek de heer Van Gerven dus heel vriendelijk om zijn motie aan te
houden, want anders moet ik die ontraden. Volgens mij is ons standpunt
helder en voegt deze motie niets toe aan wat wij op dit moment aan het
doen zijn.

De voorzitter:
Mijnheer Van Gerven, houdt u uw motie aan?

De heer Van Gerven (SP):
Nee, ik heb nog een aanvullende vraag. De motie bepleit om ook op te komen
voor de belangen van de lokale bevolking. Dat is de essentie van de motie.
Ondersteunt de staatssecretaris die inzet? Dat is eigenlijk de bedoeling
van de motie.

Staatssecretaris Dijksma:
Ja, natuurlijk. Dit zal worden afgewogen ten opzichte van het Nederlands
belang. De belangen van de lokale bevolking moeten hierin echter zeker een
rol spelen. Dit is bij mij echt wel in goede handen.

De heer Van Gerven (SP):
Stel dat die belangen niet voldoende behartigd zijn in de ogen van de
staatssecretaris, zou zij dan een afwijzend standpunt innemen of toch
meegaan met de meerderheid van Europa?

Staatssecretaris Dijksma:
Dat is een open kwestie. Dat hangt voor mij dus echt af van de uitkomst.
Als ik denk dat die niet goed genoeg is, stem ik niet in. Dat is altijd
zo.

De voorzitter:
De staatssecretaris ontraadt dus de motie op stuk nr. 688.


- de motie-Van Gerven over niet instemmen met een nieuw protocol bij het
visserijakkoord (21501-32, nr. 688);


In stemming komt de motie-Van Gerven (21501-32, nr. 688).

De voorzitter:

Ik constateer dat de aanwezige leden van de fracties van 50PLUS,
GroenLinks, de PvdD en de SP voor deze motie hebben gestemd en de
aanwezige leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is verworpen.


bron:
http://www.tweedekamer.nl/kamerstukken/verslagen/verslag.jsp?vj=2012-2013&nr=53