[Vredeslijst] PERSVERKLARING Kerk en Vrede: Nederlandse inzet in Afghanistan zit scheef

[Jan Schaake]

Kerk en Vrede: Nederlandse inzet in Afghanistan zit scheef

Utrecht, 14 mei 2012 – Het bestuur van Kerk en Vrede is ontstemd over de
inzet die de demissionaire regering dit weekend aankondigde tijdens de
NAVO-top volgend weekend in te zullen brengen voor de Nederlandse
betrokkenheid in Afghanistan na 2014. “Alleen de getallen spreken al
boekdelen,” aldus Kerk en Vrede voorzitter Henk Baars die net één dag
eerder door de Algemene Ledenvergadering was herbenoemd. “De inzet is
ongelofelijk scheef.”

BEDRAGEN VAN BIJDRAGEN
De genoemde getallen betreffen vooral de financiële bijdragen die
Nederland van 2015 tot 2017 wil leveren aan de salarissen van de Afghaanse
veiligheidstroepen. Het gaat daarbij om € 30 miljoen per jaar waarvan
bijna 85% uit het toch al sterk gereduceerde budget voor
ontwikkelingssamenwerking. Overigens valt deze bijdrage vrijwel in het
niet op het totaal dat de internationale gemeenschap jaarlijks zal moeten
bijdragen, namelijk 1 miljard dollar per jaar voor de salarissen van
Afghaanse politiemensen en militairen. En dat is dan weer een kwart van de
4 miljard dollar die voor deze salarissen nodig is en waarvan de Afghaanse
regering zelf slechts 500 miljoen dollar kan ophoesten, van een bruto
nationaal product dat 2 miljard dollar omvat. Waar het resterende bedrag
van jaarlijks 2,5 miljard dollar vandaan moet komen wordt uit de
regeringsbrief niet duidelijk.

Een en ander is in ogen van Kerk en Vrede in ieder geval geen vorm van
“duurzame financiering” en al helemaal niet van “duurzame veiligheid” waar
de regeringsbrief over spreekt. Duurzame veiligheid wordt niet
bewerkstelligd door veiligheidstroepen maar door een proces van
verzoening, herstel van vertrouwen en sociaal-economische ontwikkeling. De
regering stelt in de brief: “De geboekte voortgang [van militaire
veiligheid – KenV] is niet onomkeerbaar. Het verzoeningsproces is nog
nauwelijks op gang gekomen.” Ze verbindt hier echter geen consequenties
aan. Begin juli wordt volgens de brief in Tokio verder gesproken over de
bijdragen van de internationale gemeenschap aan de sociaal-economische
ontwikkeling van Afghanistan, maar welke initiatieven de internationale
gemeenschap wil nemen om het verzoeningsproces op gang te brengen blijft
onbesproken, terwijl juist hier door gezaghebbende denktanks als de
International Crisis Group alle prioriteit voor wordt bepleit. Kerk en
Vrede sluit zich bij dit pleidooi aan.

AFVLOEIEN
De veiligheid in Afghanistan komt door de transitie waarbij de westerse
troepen in 2014 de verantwoordelijkheid voor de veiligheid in heel
Afghanistan aan de door hen opgeleide Afghaanse veiligheidstroepen zullen
overdragen zelfs nog verder onder druk te staan, omdat van deze Afghaanse
veiligheidstroepen de komende tijd ongeveer een derde deel zal moeten
afvloeien om van het huidige kostenplaatje van 6 miljard dollar per jaar
op de, nog steeds niet volledig gedekte, 4 miljard dollar per jaar te
komen. Naar het oordeel van Kerk en Vrede wijst de regering terecht op de
ervaring die “leert dat ontwapening en re-integratie niet eenvoudig zijn
en een zorgvuldige planning, gekoppeld aan voldoende middelen, vereisen.”

Volgens Kerk en Vrede zullen die ‘voldoende middelen’ er vooral toe moeten
dienen om het afvloeiende veiligheidspersoneel op een andere wijze in hun
bestaan te laten voorzien. Dit staat echter op gespannen voet met de
nadruk op rechtstaatontwikkeling waar de Nederlandse regering zich op wil
blijven concenteren in de door haar gefinancierde ontwikkelingsprojecten
waarmee zo’n € 2 miljoen per jaar gemoeid is; nog geen 10% van de
financiële bijdrage aan de salarissen van de Afghaanse veiligheidstroepen.
Kerk en Vrede onderschrijft het belang van een rechtstaat maar wijst er op
dat juist armoede, werkloosheid en vooral uitzichtloosheid duurzame
veiligheid in de weg staan. Ze zou de financiële bijdrage aan de
salarissen van het veiligheidspersoneel liever besteden aan projecten voor
duurzame ontwikkeling.

Met het oog op de enorme troepenreducties stelt Kerk en Vrede bovendien
kritische vragen bij nut en noodzaak van de lopende trainingsmissie in
Kunduz, het pleidooi van de regering om de EUPOL-trainingsmissie in
Afghanistan voort te zetten en de opmerking dat voortzetting van de
huidige trainingsmissie in Kunduz na 2014 aan een volgend kabinet wordt
overgelaten. Omdat in de wandelgangen de zgn. “Kunduz-coalitie” al
veelvuldig genoemd wordt als toekomstige regeringscoalitie zal Kerk en
Vrede deze ontwikkelingen nauwlettend in de gaten blijven houden. Naar het
oordeel van Kerk en Vrede kunnen de huidige en de volgend weekend op de
NAVO-top toe te zeggen middelen beter besteed worden aan de
sociaal-economische ontwikkeling van Afghanistan en zou de internationale
gemeenschap zich veel meer dan nu het geval is moeten richten op het
noodzakelijke vredes- en verzoeningsproces. Daar zou de Nederlandse
regering op de NAVO-top ook voor moeten pleiten.

ANDERE BALANS
De vereniging Kerk en Vrede heeft de afgelopen tien jaar bij voortduring
gepleit voor een volstrekt andere balans tussen de militaire en de
sociaal-economische ondersteuning die Nederland en de internationale
gemeenschap zouden moeten leveren aan de veiligheid en ontwikkeling van
Afghanistan. De eenzijdige nadruk die de afgelopen jaren steeds weer is
gelegd op de militaire bijdrage heeft het land geen stap verder geholpen
en heeft de interne spanningen alleen maar verder aangewakkerd. Nu het
Westen zich de komende jaren uit Afghanistan zal terugtrekken blijven de
Afghanen met de gevolgen van de falende beleid zitten. Het is het
slachtoffer van een blind geloof in de effectiviteit van militair geweld.
Kerk en Vrede meent al sinds haar oprichting in 1924 dat we niet de weg
van de oorlog maar die van vrede en verzoening moeten bewandelen en
besloot in dat kader op haar ledenvergadering van afgelopen zaterdag 12
mei tot het voeren van een campagne “Maak Oorlog Illegaal”.



Op Zo, 13 mei, 2012 17:19, schreef Jan Schaake:
> Beste mensen,
>
> De regeringsbrief over Afghanistan staat nog steeds niet op internet, maar
> ik kreeg hem vanochtend wel doorgestuurd door een medewerker van de
> SP-Tweede Kamerfractie. Ik heb de brief inmiddels op de Afghanistan-inzet
> doorgenomen:
>
> 1. voortzetting van de huidige NAVO-missie in Kunduz (of elders) na 2014
> wordt aan volgend kabinet (de Kunduz-coalitie?) overgelaten;
> 2. Nederland is wel een voorstander van voortzetting van de EUPOL-missie
> na 2014 en zal zich daarvoor in blijven zetten;
> 3. de Afghaanse veiligheidstroepen zullen vanaf 2015 sterk worden
> gereduceerd; Nederland wijst op het moeizame proces van reïntegratie. Maar
> waarvoor trainen we dan nieuwe recruten? Kunnen we dan niet beter in
> sociaal-economische ontwikkeling investeren?
> 4. Het gereduceerde Afgahaanse veiligheidstroepen kosten 4 miljard dollar
> per jaar; de internationale gemeenschap zal 1 miljard bijdragen; de
> Afghaanse regering 500 miljoen. Waar de resterende 2,5 miljard vandaan
> moet komen is mij niet duidelijk...
> 5. Nederland is bereid om vanaf 2015 25 miljard te betalen aan
> politiesalarissen (uit ODA- dus ontwikkelinsgelden) en 5 miljard per jaar
> voor militaire salarissen (uit non-ODA). Ik heb even niet paraat hoeveel
> we aan ontwikkelingsprojecten geven in Afghanisten, maar vast veel minder!
>
> Ik zal proberen om deze punten in een korte reactie te formuleren en zo
> mogelijk vanavond nog als persbericht rond te sturen. Morgen als brief
> naar de woordvoerders in de Tweede Kamer.
>
> Met vriendelijke groet,
>
> Jan Schaake
>
>
>
>