[Duurzaamlijst] Fwd: Verslag discussieavond over kernenergie in Groningen

[Omslag]

Doorgesturd bericht:

Verslag Discussieavond Kernenergie, do. 11 feb.2010, Hampshire Hotel.

Organisatie: EDI [Energy Delta Institute], Groningen

Verslag en interpretatie van Joop Boer

Aan het begin van de avond werd de aanwezigen gevraagd te stemmen
voor of tegen KE. Circa 3/4 bleek voor kernenergie. Voor de pauze
hield Pieter Boot van Clingendael een inleiding over de stand van
zaken mbt kernenergie [KE] in Nl. en elders. Hij haalde er veel
statistieken en prognoses bij van het IEA, over het aandeel van KE in
de stroomproductie in allerlei landen en wereldwijd. Mondiaal had KE
in 2009 een aandeel van ca 14% in de stroomproductie, in de EU 32% en
in Nl. 4%. Kijken we naar het aandeel in het totale energieverbruik,
dan ziet het er heel anders uit. Dan zit kernenergie mondiaal op
3,5%, in de EU op 8% en in Nl. op 1%. Zo heel belangrijk is
kernenergie dus niet. In het klimaat scenario van het IEA voor 2030
wordt uitgegaan van een flinke toename van KE. Als het gaat om een
bijdrage aan de vermindering van de CO2 uitstoot in 2030, dan zou KE
volgens het IEA voor 9% bijdragen. Duurzame Energie voor 21%, CCS
voor 19%. Verbetering van energie efficiency echter voor 43%.
Eindelijk een erkenning van het grote belang en potentieel van
efficiency verbetering oftewel energiebesparing. Nu is het dubieus om
geheel af te gaan op prognoses van het IEA, oa omdat ze stelselmatig
de groei van duurzame energie onderschatten en steeds adviseren om
meer kolen- en kerncentrales te bouwen. Er zijn veel andere en betere
prognoses, vooral op het gebied van duurzame energie. Boot stelde dat
KE niet nodig is voor een goed klimaatbeleid. Hij zag problemen voor
KE in Nl. en de EU, op het gebied van afvalberging en het verdwijnen
van expertise en productie capaciteit van onderdelen de afgelopen 20
jaar. Dat werd heel duidelijk bij de bouw van de 1e EPR kerncentrale
door Areva in Finland. Het wiel moet opnieuw worden uitgevonden.
Nederland heeft de afgelopen 10 jaar vrijwel niets gedaan aan
onderzoek naar ondergrondse opslag van kernafval en heeft dus veel in
te halen. Boot vond dat het proliferatie probleem, door verrijking en
opwerking, ernstig was en dat daar serieus naar moest worden gekeken.
Zie bijv. Iran en Noord Korea, India & Pakistan. Qua kosten is nieuw
KE vermogen niet veel goedkoper dan wind, rond 2030 even duur. Ook
dat is dus geen reden om voor KE te kiezen. Kolen worden een stuk
duurder indien CCS verplicht wordt. De kosten van gas gaan ook
omhoog, duurzame energie wordt goedkoper dan gas en kolen. Zijn
conclusie was dat kernenergie nergens zal groeien als de overheid er
niet achter staat. Als dat niet het geval is, zullen financiers er
niet in stappen.

Pauze
Na de pauze was er een paneldiscussie, olv Ben Warner. De 4 leden
waren: Boot, Clingendael; Altevogt, Greenpeace; Schaap, Delta;
Hoogakker, Gasterra. Natuurlijk hield Schaap van Delta een pleidooi
voor kernenergie, was Altevogt van Greenpeace tegen, was Boot
neutraal en Hoogakker ook tegen. Voor de Gasterra spreker was dat
logisch: gas en kernenergie worden beide als transitiebrandstof
gezien en zijn dus concurrenten. Opmerkelijk was dat behalve Altevogt
ook Hoogakker kolen en KE zag als iets uit de vorige eeuw.
Opmerkelijk was de vergelijking van het effect van leercurves op de
kosten van kolen, kernenergie en duurzame energie. Zowel kolen met
CCS als KE worden duurder, ondanks ruim 100 jaar ervaring met
kolencentrales. KE wordt al 50 jaar commercieel toegepast, maar wordt
toch steeds duurder, oa door strengere veiligheidseisen. Wind en zon
PV worden daarentegen steeds goedkoper en dat zal ook in de toekomst
het geval zijn. Daarmee is eigenlijk alles al gezegd over welke
energiebron de toekomst heeft. Dat valt ook af te leiden als we
kijken naar de jaarlijkse
groeicijfers. Wind groeit al 15 jaar met 25% per jaar, zon pv ! al 10
jaar met 40% per jaar. KE slechts met 0,75% de afgelopen 15 jaar. Het
aandeel van kolen groeit helaas nog wel, vooral in landen als China
en India.

Vanuit de zaal werd gevraagd waarom Delta in vredesnaam nog een
nieuwe kerncentrales wil bouwen, gezien het feit dat de prijs voor
een nieuwe kerncentrale sinds 2000 vier maal zo duur geworden is, dat
de planning- en bouwtijd zeker 10 jaar is en dat wanneer er in
Borssele rond 2020 een nieuwe kerncentrale staat, deze vrijwel vanaf
het begin verlies zal lijden. Windenegie maakt een stormachtige groei
door, 25% groei per jaar de laatste 15 jaar, [vorig jaar in de EU
ruim 10 GW erbij] en zal naar verwachting rond 2020 goedkoper zijn
dan kolen- of kernenergie. Voor PV wordt voorzien dat die rond 2025
concurrerend zal kunnen zijn met kernenergie en kolen, ook door
Hoogakker. De vraag is dus of kerncentrales niet gedurende het
grootste deel van hun levensduur van 60 jaar verlies zullen lijden.
Dat maakt het zeer onwaarschijnlijk dat er voldoende financiering zal
worden gevonden. In de VS en elders is dat een reden geweest voor
stroombedrijven om van nieuwbouwplannen af te zien. Wat er in
Nederland nog speelt, is dat er veel nieuwe electriciteitscentrales
in aanbouw zijn ofwel gepland, zodat er rond 2020 een grote
overcapaciteit zal zijn. Nu staat er in Nederland ca 25 GW, rond 2020
toch zeker 35 GW. Nodig is hooguit 25 GW. Nederland wordt een stroom
exporterend land. In feite is het dat al sinds oct. 2009. Het
afgelopen decennium werd er tot 15% van het stroomverbruik ingevoerd,
vnl. uit Duitsland en Frankrijk. Dat is nu afgelopen. Schaap
antwoordde dat volgens hun berekeningen KE goedkoper zou zijn dan
kolen of windenergie.
Hij ging uit van lagere investeringen per KW dan nu in Finland
[minimaal €3500 per kW], door een leercurve en door serieproductie.
Het is echter de vraag of er in de EU serieproductie op gang komt.
Het enige land dat plannen had voor massale nieuwbouw ter vervanging
van de oude, Frankrijk, heeft nu besloten om hun 59 oude
kerncentrales 20 jaar langer te laten draaien. Daar zal voor 2030
geen seriebouw plaatsvinden. In Engeland hadden regering en EDF
plannen voor nieuwe kerncentrales, ook ter vervanging van oude KC,
maar door de bouw van zeker 32 GW aan windparken op zee, is er
onvoldoende ruimte voor nieuwe kerncentrales. Kerncentrales kunnen
alleen rendabel zijn als ze het hele jaar draaien, in basislast zoals
dat genoemd wordt. Maar met 30% wind in 2020 en vele gascentrales,
zouden nieuwe kerncentrales te lang stilliggen. Het Franse
kernenergiebedrijf EDF, dat British Energy opgekocht heeft met het
uitdrukkelijke plan om er kerncentrales te gaan bouwen, liet vorig
jaar weten dat kerncentrales in die situatie niet uit
  kunnen en pleitten voor een kleiner aandeel van duurzame energie.
Daarmee geven ze in feite toe dat DE kernenergie uit de markt kan
prijzen. Geen enkel ander land in de EU heeft plannen voor de bouw
van grote aantallen kerncentrales. Serieproductie van kerncentrales
in de EU zit er dus niet in. De conclusie mag dan getrokken worden
dat de investeringskosten van kerncentrales niet zullen dalen en dat
KE zich daardoor inderdaad uit de markt zal prijzen.
Dat betekent einde hoofdstuk nucleaire renaissance in de EU.

Iets van die konklusie was ook tot de zaal doorgedrongen. De stemming
over voor of tegen KE na afloop wees uit dat nu ruim de helft tegen
was! Energie Revolutie Is Begonnen De afgelopen 2 jaar is er in de
EU, maar ook elders, een ware energie revolutie zichtbaar geworden.
Vanaf 2008 bestaat het grootste deel van het nieuw geplaatste
stroomvermogen uit duurzame energie. In 2009 had duurzame energie,
voornamelijk wind en zon PV, een aandeel van 61% in het geplaatste
vermogen. Vanaf 2000 is er in de EU netto voor ruim 7000 MW aan
kernvermogen gesloten, 10.000 MW aan kolencentrales en 10.700 MW aan
oude oliecentrales. In 2009 werd er in de EU voor ruim 10.000 MW
windturbines geplaatst en voor 4200 MW aan zon PV. De praktijk wijst
het uit: geen kernenergie of kolen, maar een molen.

Na afloop had ik in de wandelgangen nog een lang gesprek met Schaap
van Delta. Heb alles uit de kast gehaald [kosten, afval,
proliferatie, terrorisme] en wie weet met enig resultaat. Hij nam
mijn verhaal in elk geval serieus. Much ado about nothing.

joop boer
14 feb. 2010

Reacties naar: boerjoop op leefbarewereld.nl