MSP
31-10-00

Lieve lezers,

In dit nummer weer een aantal onderwerpen die interesant kunnen zijn om de achtergronden van het vredesproces in BiH en voormalig Joegoslavie beter te bevatten. Maar hoe gaat het vredesproces zelf? Iedereen weet natuurlijk wel dat Milosevic niet meer op zijn troon zit, maar zoals verschillende mensen beweerden; het was een redelijk zachte landing voor een schurk van dat formaat. Daarnaast, en we hebben dat al eens eerder vermeld, heeft het nationalisme een geweldige overwinning behaald de afgelopen decennia, zodat men nu niet verbaasd moet zijn dat nieuwe leiders ook veel nationalistische gevoelens hebben. Zelfs de jeugd, en vooral de oudere jeugd (zeg maar van 25 tot 35 jaar) weet vaak niet beter, omdat mensen namelijk alleen maar weten wat hen geleerd is.
Daarbij komt dat de mensen moeten leven met verschillende overeenkomsten zoals die de afgelopen jaran gesloten zijn. Net zoals Nederland niet uit de NAVO kan stappen omdat zij daarbij een aantal afspraken zouden schenden, zo kunnen de Sociaaldemocraten in BiH geen regering vormen omdat de regering, volgens de Dayton accoorden, gevormd moet zijn door afgevaardigden van de drie verschillende ethnische groepen. Tekenend daarbij is natuurlijk dat de niet-nationalisten niet vertegenwoordigd zijn in deze vooropgezette methode.
Zo zullen de Kosovaren zich allen achter het onafhankelijkheidsprincipe scharen omdat dat vermeld wordt in de Rambouillet accoorden, terwijl daar ook staat geschreven dat Kosovo een onderdeel blijft van Joegoslavie, zodat de Joegoslaven zich daan aan zullen houden. Dit lijkt sterk op een accoord dat in de toekomst voor problemen zal zorgen. Al was het maar omdat de problemen alleen maar via nationalistische gronden uitgespeeld kunnen worden, wat de spanning tussen de bevolkingsgroepen (onnodig) zal vergroten. Hier zijn de mensen, en de politici die afgevaardigden zijn van de mensen (in ieder geval, zo was de bedoeling in een democratie), minder schuldig aan en de accoorden meer. Vojislav Kostunica zei het al: "Het zou absurd zij Milosevic te veroordelen voor de weigering het Rambouillet plan uit te werken omdat geen enkele politicus in Servie het ooit getekend zou hebben. Het ziet er naar uit dat Milosevic veroordeeld wordt voor de enige juiste stap die hij ooit gemaakt heeft."
De democratie is natuurlijk iets wat we voorzichtig moeten behandelen en moeten liefkozen. Niet dat ik persoonlijk een grote aanhanger ben van democratie maar het brengt in ieder geval genoeg rust om andere ontwikkelingen, zoals de opbouw van het land en staatsinstituten de tijd te geven. Bovendien houd het negatieve processen tegen. Waarom ik geen democraat ben? Een korte anecdote zegt misschien genoeg; ik was op tournee met 8 andere mensen. Er is een afspraak over de financiële kant van de tour. Twee zeggen dat zij van niets weten en weten bovendien in een korte en verwarrende tijd drie medestanders te vinden. Deze 'democratische' meerderheid trekt nog twee mensen over de streep en doet een van stem onthouden. Daar ga je dan met je afspraak, binnen een uur was het pleit beslecht en werd de democratie tevens een beetje doffer.
Des al niet te min zijn er de komende tijd weer veel democratische verkiezingen in voormalig Joegoslavie, en ik zie er naar uit. In Servie moet een nieuw parlement gekozen worden en zo ook in Bosnie Hercegovina. Ik geloof dat er ook verkiezingen zijn in Slovenie en in Kosovo.
De verkiezingscampagne in Bosnië is van start gegaan met een show van de moslimnationalisten. Nu zij hun troefkaart, Izetbegovic, niet meer kunnen gebruiken wordt zijn afscheid als een ware triomftocht neergezet door de media (en dan vooral de media die onlangs door de SDA gekocht is). Dat is dan ook een van de weinige dingen waar de SDA, de partij van democratisch actie, op terug kan vallen. Verder hangen er posters op straat met drie prachtige blondines en brunettes, waarbij de SDA zichzelf vergelijkt met de schoonheid van de meisjes uit Sarajevo. Toch vreemd voor een vrome partij. Waarschijnlijk zullen ze de schroom van zich afgeschud hebben omdat het slechts een publiek geheim is dat de leden van de SDA niet zo vroom waren. Verder een poster met daarop een kind in kleren van Benneton waarbij de tekst staat; 'denk aan de toekomst van de kinderen'. Maar dat is nogal hypocriet als je weet (en iedereen weet dat in Bosnië) dat de oorlog voorkomen had kunnen worden als de SDA een accoord had gesloten met de Serviers, nog voor dat de oorlog begon. Een accoord dat verdacht veel lijkt op het uiteindelijke resultaat van de Dayton accoorden. De SDA beroept zich op een geweldige inzit na de oorlog, en een fantastisch reconstructie van de schade, maar het feit is dat de mensen deze bewerkstelligd hebben, en dat de winsten ervan deels aan de SDA smeergeldhanden is blijven hangen. De HDZ, de Kroatische tegenhanger en uiteindelijk coalitiepartner van de SDA binnen de federatie heeft enorme posters waarop staat "Zelfproclamatie of Uitroeiing", wat in feite een schandalige roep is om een eigen entiteit te stichten (zoals de Serviers in Dayton hebben bedongen na 4 jaar vreselijke oorlog). Het zijn de laatste stuiptrekkingen van de nationalistische partijen die het land de afgrond in hebben geduwd. Ik kan me niet voorstellen dat deze partijen met dergelijke slogans een overwinning zullen behalen.
Maar goed, ook hier geldt dat over de oppositie veel slechte dingen verteld kan worden. Het is allemaal nog niet zo makkelijk, maar het hoeft ook niet makkelijker te zijn dan haalbaar. Toen de oorlog nog gaande was zei men in het Westen dat het jaren zou duren voordat men weer samen kan leven in de Balkan. En daarvan zijn slechts enkele verstreken. Ondertussen hoor ik al wel geluiden van de meest optimistische onder de voormalig Joegoslaven (of mag ik ze gewoon Joegoslaaf noemen) dat er een soort van confederatie mogelijk moet zijn waarin de voormalig Joegoslavische republieken samenwerken. Wie weet wordt het nog wel weer eens wat hier, wat dacht jij?

Wij werken ondertussen verder om deze informatie doorgang te laten vinden zelfs al is ons project afgelopen, we helpen nog een paar mensen met het opzetten van een fantastisch gastenhuis in de stad, wij maken een update van het internet magazine met vele foto's zodat U zelf kunt zien hoe mooi de stad was en al weer is. En ga zo maar door. Inderdaad, wij doen niets meer dan gewoon leven en dat gaat maar door, dat gaat maar door, dat gaat maar door. Bent U er ook zo blij mee?

Lieve groeten uit Sarajevo