1. De afgelopen tien jaar hebben de gepensioneerden regelmatig geprotesteerd, soms met meer en soms met minder intensiteit, waardoor zij zich gevormd hebben tot een van de weinige kritische massas in dit land (Indien men kan stellen dat we het over een land hebben en dat er sowieso al zoiets als een 'kritische massa' is). De protesten zullen doorgaan, zeker als de veranderingen zullen komen zoals voorgesteld met de Wet voor Pensioengerechtigden en Invalieden. Volgens de aanbevelingen van de Wolfgang Petric's administratie, de hoge afgevaardigden van de OHR, zou de federale regering de pensioenen (die al erg schamper zijn) met 30% moeten reduceren. De buitenlanders bedachten dat de pensioenen te hoog waren om regelmatig uit te kunnen worden betaald. De eenvoudigste oplossing is de voorgenoemde reducering van de pensioenen.
Ah, die kortzichtige Petric. In plaats van de problemen oplossen waar ze werkelijk zijn (bij de Federale regering), gaat hij op de rug van de arme en gemartelde Bosnische gepensioneerden zitten. Alsof dat de beste oplossing is voor hun problemen. Alsof hij niet weet dat de regering geen intentie heeft om te betalen. Volgens de nieuwe wet zou het nieuwe pensioen een schandelijke 80 DM zijn.
Op 20 December van het sluitende jaar demonstreerden 15000 gepensioneerden voor het hoofdkantoor van de OHR in Sarajevo. Toen had een van hun afgevaardigden een onderhoud met Petric, maar zonder resultaat, dus er zullen meer demonstraties in diverse steden in BiH volgen. Afgevaardigden kondigde meer demonstraties aan in het volgend jaar, nadat de pensioenen zijn betaald.
Je hoeft niet te denken dat de situatie in Republika Srpska anders is. Het enige dat anders is, is dat de verbitterde gepensioneerden de straten van Banja Luka blokkeerden.
2. Om te bewijzen dat er niet genoeg geld voor de pensioenen zijn , heeft de federale regering begin deze maand besloten om de de lonen van de ambtenaren te verhogen. En dat nog wel met terugwerkende kracht, de verhoging geldt vanaf 25 Juni afgelopen jaar. Ongeacht het feit dat deze lonen al betaald zijn... Toch is het nodig om een van de grootste administraties van Europan te belonen voor hun werk en offers die BiH op de onderste sport van de Europesche ladder heeft gebracht, en nog altijd houdt.
Volgens schattingen van de locale pers moet de regering, die vaker optreed als een groep iditioen, meer dan een groep die geacht wordt het land/de entiteit te leiden, zal deze operatie tientallen miljoenen kosten.
Dezelfde Wolfgang Petric uit het eerste verhaal heeft hier nog niet op gereageerd.
3. BiH had zijn eigen George Bush jr., lang voor dat de USA hem als president had. Muhamed Sacirbegovic, ambassadeur van BiH bij de VN nam ontslag uit zijn funkie. Voorheen was hij minister van buitenlandse zaken van BiH. Sacirbegovic's vader was geen president van BiH maar Nedzib Sacirbegovic was een van de oprichters van de de Partij van Democratische Actie (SDA). In een van de oorlogsmomenten ging het al niet anders. Dank zij zijn vader mocht hij allerlei funkties bekleden waarvan velen betwijfelden of hij dat aan kon. En door zijn werk bewees hij zijn criticasters hun gelijk. Tussen het representeren door werd hij door de Amerikaanse politie opgepakt voor gokken. In een land met een normaal politiek leiderschap zou de jonge gokker al lang op een politiek vergeten plaats zijn terecht gekomen. Maar de jonge gokker gaat door met zijn politieke carriere totdat zij iets vindt wat meer oplevert.
Misschien dat Sacirbegovic niet alleen het feit aan te rekenen is dat de internationale reputatie van BiH kapot is. Maar hij is schuldig als een van de oprichters en uitvoerders van een politiek die tot deze situatie hebben geleid. Jammer dat er voor dit soort mensen niet een rechtbank in dit land is geweest, en ook nooit zal komen.
4. Het radio station ISV, dat zich richt op rock 'n roll en jeugd (wat dan ook moge betekenen) besloot een feestje te houden in verband met hun 7-jarig bestaan. En er was een feestje, totdat de Sarajevo politie besloot dat het afgelopen moest zijn. Het verjaardagsfeest was daarmee over. Net zoals vorig jaar gebeurde. De politie weigerde een vergunning af te geven voor een feestje dat later duurde dan 11.00 uur. En de mensen vierden feest tot 1.00 uur, totdat de politie dus kwam.
Het enige wat ISV kon doen was protesteren via de lokale media, wat hen niet veel zal helpen. Terwijl zij protesteren lacht de politie samen met hen die veel serieuzere misdaden begaan. Het is genoeg om de straat op te gaan en zelf te zien (al moet gezegd worden dat Sarajevo een veilige stad is zeker met het oog op wat wij noemen 'zinloos geweld', red.)
Zelfs als we de plastische behoeften van het radiostation vergeten, zien we nog steeds het feit dat er met twee maten gemeten wordt, ongeacht het feit dat er zijn die anders beweren.
5. Begin december was er een expositie van de Amerikaanse fotograaf Ron Haviv. De Amerikaan lukte het om enkele van de meest bizarre beelden van de afgelopen 10 jaar onder de aandacht te brengen. Foto's van gevangenen in de kampen van Manjaca en Trnopolje in de zomer van '92, foto's van Arkan en zijn paramilitairen die intrappen op een dode burger in de straten van Bijelina, gevangene die smeken om genade. Alles werd gepubliceerd in het boek "Balkans - bloed en honing. Nadat deze expositie 10 jaar door de wereld heeft gereisd, heeft het nu eindelijk de weg naar het papier gevonden. In BH Dani beschrijft Haviv de volgend argumentatie voor de titel; "Toen ik op zoek was naar de betekenis van het woord Balkan vond ik dat in het Tukrs de woorden 'bal' en 'kan', 'bloed' en 'honing' betekenen. Balkans, met de klemtoon op de 'bal', op 'bloed'. Dus het is niet vreemd dat al deze bovenvermelde verhaaltjes waar zijn, hier en nu. En op deze manier.
Aan het einde van het jaar 2000 is het optimisme dat de meeste BiH inwoners 12 maanden geleden hadden alweer verdwenen. Dit kan een korte maar correcte resume zijn van het laatste jaar van het millennium. Het is niet genoeg dat Franjo Tudjman strief en Slobodan Milosevic van de Joegoslavische presidentiele troon viel, om de Bosnische situatie te verbeteren. Ook al beweerden veel media anders. In 2000 zag BiH een klein beetje van de groots aangekondigde rooskleurige toekomst.
De resultaten van de verkiezingen in November tonen aan hoe ridicuul het is iets van verkiezingen in BiH te verwachten. Alles slecht, om geen superlatieven te gebruiken. Hoe kunnen we anders de resultaten interpreteren die naar 1990 ruiken, wat bloed en kruit betekent. De coalitie van SDA - SDS - HDZ dansen 10 jaar na de oorlog nog steeds op de top van de BiH piramide van de macht. Maar het ziet er niet naar uit dat dit een probleem is voor een groot deel van de bevolking. December, en vooral het komende jaar geven hoop dat de Coalitie voor Verandering, een coalitie van oppositipartijen, geheel tot leven kan komen en zodoende een werkelijk tegengewicht kan worden voor het nationalistische trio. Niet dat deze Coalitie voor Verandering meteen de beste politieke oplossing is voor BiH, maar omdat wij, als potentieel post-nationalistische maatschappij, een transitionele machtsvorm nodig hebben, voordat er een civiele transitie plaats kan vinden. Vooropgesteld dat civiele macht en een staatsvorm hier sowieso mogelijk kan zijn.
Vanuit dit perspectief is het moeilijk om te spreken over de vraag hoe succesvol het resultaat voor de oppositie partijen was. De euforie van de SDP vlak na de verkiezingen, dankzij kiezers uit geheel Bosnie, verloor simpel waarde bij iedere opmerking dat 'de Serviers voor de SDS stemmen, de Kroaten voor de HDZ stemmen, en dus waarom zouden wij niet voor onze eigen partij stemmen', zoals vele jongeren (en ouderen) verkondigen. De SDA slogan, zoals men kan zien in deze opmerking, won weer. Helaas. Herrinner de slogan van de SDA in 1996; "de Serviërs en Kroaten weten voor wie ze moeten stemmen. En U?" In 2000 zeiden ze; "iedereen kiest voor zichzelf, en U?". Het is droeveig maar het werkt. Alija Izetbegovic trok zich in October terug dus hij verscheen niet op de verkiezingslijst. Maar ongeacht de lijst, de angst blijft bestaan als een van de belangrijkste politieke en ideologische presentaties. Koppen in de krant dat het Amerikaanse leger zich terug zal trekken, versterken deze angst.
OHR ging dit jaar door met de saaie praktijk van het aannemen, voorstellen en uitvoeren van beslissingen die toebehoren aan de Bosnische rechtspraak of het Bosnische parlement. En vaak werden deze beslissingen alleen maar gemaakt, en daar bleef het dan bij. Als de sterke arm voor de uitvoering nodig was, bleef het OHR stil. In plaats van de werken aan de dingen waarvoor ze (goed) betaald worden, verspilde OHR haar tijd met (onder anderen) het definieren van de agrumentatie hoeveel bussen naar de herrinneringsbijeenkomst in Srebrenica mogen gaan. Dat wat betreft de bewegingsvrijheid in BiH. Aan de andere kant waren er ook een aantal verrassende stappen van de internationale gemeenschap, die de posities van de nationalistische partijen sterker maakte in de periode voor de verkiezingen. Vele mensen claimen dat de HDZ minder stemmen had gekregen als de OSCE haar hoofd een beetje beter had gebruikt.
1998 was uitgeroepen als jaar van de terugkeer in BiH. Het zou van slechte smaak getuigen indien over we de aantallen gaan praten die in dat jaar werkelijk terugkeerden, omdat het toen vrijwel nihil was. De 'verplaatsten' en de vluchtelingenfamilies realiseerden eindelijk dat de lokale macht van de internationale gemeenschap of van verschillende verklaringen en overeenkomsten hen niet verder zullen helpen. De terugkeer werd zelf georganiseerd. Vooral tijdens de zomer,als het klimaat het toelaat dat de verwoestte huizen van de terugkeerders gerepareerd worden. Om de perfectie tegen te gaan waren er veel NLI's (nieuwe lokale inwoners) en OLI's (oude lokale inwoners) die ervoor zorgden dat dergelijke terugkeer toch moeilijk werk gemaakt. In deze Buitenpostnieuwsbrief stonden al enkele artikelen over aanvallen op terugkeerders. Raadpleeg eventueel ons internet archief.
Ook een terugkerend onderwerp in deze jaarlijkse overzichten is het werk van het Haagse tribunaal voor oorlogsmisdadigers in voormalig Joegoslavie, die haar kruistocht in de Balkan voortzette. Dit jaar werd Momcilo Krajisnik, een van de oorlogsleiders van de Bosnische Serviers, gearresteerd. Maar hij was niet de enige. Het aantal groeit soms dagelijks, en ongeacht nationaliteit. De gearresteerden kunnen in de Haagse cellen van een multiculturaliteit genieten waar zij (en hun superieuren) zoveel over gesproken hebben.
Omdat de anti corruptie campagne intensiever werd of omdat de druk van de internationale gemeenschap op de lokale wetgevers ondragelijk werd, maar zelfs de politie begon haar werk serieus te doen. Lokale criminelen komen vaker in het gevang. Types zoals Alija Delimustafic, ooit hoofd van het ministerie van binnenlandse zaken, vonden zichzelf terug in de cel.
Het wordt saai om over BiH te schrijven. Dat is omdat alle nieuwe dingen die geschreven worden zoveel op oude dingen lijken. Ieder nieuw jaar gingen we in met een nieuwe hoop. Het jaar 2000 gaf ons nieuwe teleurstellingen. Maar het is nog steeds de moeite waard om hier te wonen. De vraag blijft wanneer zullen de inwoners de halfslachtige oplossingen niet meer zullen accepteren, die de halfslachtige levens voortbrengen. Als dat veranderd zal de toon van deze teksten pas anders worden.
