Politieke gebeurtenissen in Augustus 1998:


* Een stormachtige maand Augustus in Republika Srpska (RS)

Het meest interessante nieuws van uit het begin van de maand beslist komt uit RS. Interne conflicten tussen de Pale autoriteiten en die uit Banja Luka, als ook interne conflicten in de autoriteiten in Pale zelf bereikten een hoogtepunt.
Chronologisch begon het op 5 Augustus toen een van de naaste partners van Momcilo Krajisnik werd gearresteerd wegens zijn criminele verleden. En toen verklaarde Mr. Momo dat degene die hen arresteerde zijn hoofd zou verliezen. Hij maakte van de gelegenheid gebruik de politie van en de RS regering te beledigen door hen verraders te noemen. Toevallig kon de man die de arrestatie uitvoerde enkele reis Hemel binnen enkele dagen. De bewaking en escort van Krajisnik werd afgenomen, met uitzicht op een langdurige vakantie in de gevangenis en de situatie rondom de SDS word steeds meer gespannen.
Het resulteerde in een terugtrekking van de SDS voor de komende verkiezingen. Volgens het bestuur van de SDS zou er niet voldoende elementaire veiligheidsmaatregelen aanwezig zijn voor het functioneren van hun partij. Vele mensen zijn het er mee eens dat het recente conflict het einde zal zijn van de SDS en haar politiek. Ter herinnering; dat begon vorig jaar toen de SDS splitste in een radicale Pale SDS afdeling en een ‘liberale’ Banja Luka afdeling, geleid door Biljana Plavsic die nu gesteund word door het westen. Maar het lijkt er nu op dat het Westen ook heeft besloten de SDS te breken en te begraven. Het ziet er naar uit dat zij daar in slagen. SDS zal niet meedoen aan de verkiezingen, de partij staat op springen en het lijkt een kwestie van dagen voordat het definitief afgelopen is.

P.S. Een paar dagen na het schrijven van deze tekst voel ik me een beetje verward. Op een persconferentie zei een SDS official dat de SDS niet aan de verkiezingen mee zal doen. Gisteren werd er op TV Pale gezegd dat de SDS toch mee doet. Dingen beginnen steeds vager te worden.

* Vervanging van hoofdredacteuren in RS.

Als onderdeel van de voorbereiding van de media voor de komende verkiezingen heeft de regering van RS het besluit genomen een aantal hoofdredacteuren, wiens daden niet erg ‘democratisch’ waren, te vervangen. En hen laten vallen heeft net zo veel te maken met persoonlijk belang als met het ultimatum van de internationale gemeenschap.
Wegens het overtreden van de regels met betrekking op het publieke bestel (leuk woord, red) hebben deze mensen niet langer de mogelijkheid hun stommiteiten uit te halen waar ze dat willen. Hun vervanging is nodig om een ‘eerlijke en democratische’ verslaggeving van de verkiezingen mogelijk te maken.
Maar dat betekend niet dat de SDS en de Servische Radicale Party (van Seselj, red) hiermee akkoord zullen gaan, en zij noemen de huidige regering fascistisch, anti Servisch etcetera. Het heeft waarschijnlijk iets te doen met het feit dat de meesten ontslagenen tot deze partijen behoren. Wie weet? De democratie doet haar werk.

* Een paar dagen voor de verkiezingen.

Wij hebben niet de intentie iedereen te vervelen met de aan de bureaucratie gelieerde verkiezingen. In een promotie brochure verspreid door de OSCE aan de nieuwsgierige Bosnische mensen is een lijst afgedrukt met meer dan 100 partijen / coalities / allianties en individuele kandidaten die aan de verkiezingen mee doen. Genoeg reden om het onderwerp te vermijden. Het aantal geregistreerden is makkelijk te begrijpen. De OSCE gaf vorig jaar 10.000 DM aan iedere geregistreerde partij / kandidaat, en vele verwachtte het geld op een makkelijke manier maar de OSCE is niet zo naive om een dergelijke steun dit jaar weer te geven. Dit werd uiteraard vermeld na het einde van de aanmelding voor registratie. Toch moeten enkele namen genoemd worden, bijvoorbeeld voor hen met de titel ‘de beste naam tijdens deze verkiezingen’; Bosnische partij voor Islamitisch Christelijk begrip voor gerechtigheid / waarheid / vrijheid / vrede / overleving met de extreem interessante afkorting BP IKR PISMO. of Muhammed Kadric - Hamo Of Bosnia. Het zou interessant zijn als iemand prijzen gaf voor zoiets.

Een ander anekdote; Een paar dagen geleden zei de manager van Europosters, de firma die honderden jumbo posters door het gehele land heeft geplaatst, dat de partijen die geïnteresseerd zijn in jumbo advertenties 30 dagen van te voren reserveringen gemaakt zouden moeten hebben anders kan er helaas geen sprake zijn van advertenties on the jumbo way. Slechts een paar dagen na deze verklaring plaatsten de SDA, of meer precies, de coalitie voor een verenigd en democratisch Bosnië, zelf honderden borden met posters. Zoveel dat het meer dan perversie alleen is. Het begint langzaam ontzettend irritant te worden. Een lokaal gezegde, fuck de mensen in hun kop, met politiek, religie en jumbo posters.

(klein intermezzo van de vertaler: Het is 1.00 uur. Om 6 uur gaat de wekker en moeten we 30 uur rijden. Een deel van de Nederlandse versie gaat in het Engels. OK? OK!)

Speaking of posters, we should mention interesting ones or which were made such. It is interesting to see Edema Bicakcic or president Alija Izetbegovic with mustache, alcoholic eyes or hippie hair from 1969.
Why should elections be fun for politicians only? Jokers with paint have been more than active these past days, just look around you. Stjepan Kljuic, president of Republican party, looks like someone pointed a gun to his face. Mirnes Ajanovic, greatest nationalist and fascist from the last elections, swears to working class,
Che Gevara and Josip Broz?! No one has still remembered to write “two backwards” on the poster of New Croatian Initiative, whose slogan is “one step forward”. And so on...

* Travnik - explosions as usual


The things going on in Travnik have become boring and unimaginative, as well as writing about them, but... Bomb explosion in the center of city killed another MAN, a policeman again. Croat policemen left work as a symbol of protest again. Legendary tactics of BH police is repeating itself. Instead of solving crime / finding criminals/ protecting civilians whose number is decreasing daily, they again offer a large amount of money for information about the criminals. Maybe it would be better to give the money to policemen who would then be more stimulated to do their low paid job. But, it all becomes irrelevant because of the fact that the MAN IS GONE. I am curious to see for how long will retard nationalists and mentally disturbed people full of hate, entertain themselves by killing people around ?

* Blocked roads, borders ....

Another thing becoming frequent when it comes to BiH is blockade of different roads. For different reasons. Some demand minimum human rights, some unpaid pensions and some to sell fruits and vegetables in Croatia.
But let’s go in order... Border roads to Croatia have been blocked for several days by unhappy Herzegovian farmers. The Holy Croatian government, who didn’t need those people any more, decided to make taxes for importing fruits and vegetables in Croatia, and it, basically, made these people’s survival impossible. As one of demonstrators said : “ First, because of Tudjman, we fought against Serbs and Muslims, and now that the war is over, it is as we don’t exist.” And because they fought against Serbs and Muslims, they are no longer able to sell them their products as they used to. And now even Pope Franjo won’t let them sell products to their fellow men. But, in order to keep someone from getting angry, new laws were made and people are living happily now.
Family members of dead soldiers and army war invalids blocked roads to Zenica because of their unpaid pensions dating since last year. Canton government gave promises, but will it give the money, I don’t know. The road is deblocked.
And third in the serial of blocked roads and borders are refugees from village Gacice. According to the signed agreement about return, they tried to return to their homes, but Croat people living in the area didn’t like that. Aggressive epilogue of the story and who the aggressor was, need no mentioning. Revolted by this, refugees decided to block the road between Zenica and Vitez. It had a small effect. They are not back in their homes yet. Problem is much more complex. And we are waiting for sanctions.

* Het Fotorolletje

'Ministerie van Defensie heeft in zaak Srebrenica de schijn tegen zich'

Geruchten over wandaden van Nederlandse VN'ers in Srebrenica blijven de ronde doen. Twee verprutste filmrolletjes en een genegeerde getuigenis voeden geruchten dat Defensie probeert de zaak in de doofpot te stoppen.

De minister van defensie, Joris Voorhoeve, had verzekerd dat 'door een oenige fout, de knulligheid ten top' de foto's bij het ontwikkelen verloren waren gegaan.
De nieuwe minister van defensie, De Grave, wil een nieuw onafhankelijk onderzoek naar het mislukken in een marinelaboratorium van de ontwikkeling van twee filmrolletjes die een landmachtluitenant in juli 1995 maakte tijdens en na de val van de moslim-enclave Srebrenica. De Grave heeft oud-minister J. de Ruiter gevraagd dat onderzoek te leiden. De Ruiter was minister van Justitie ('77-'82) en van Defensie ('82-'86). In 1995 was hij adviseur van Defensie bij de evaluatie van de gebeurtenissen rondom de val van Srebrenica. Hij ondertekende het zogenoemde 'Debriefingrapport' van 30 november 1995 daarover. Er moest antwoord worden gegeven op twee vragen. Hoe, onder welke en wiens verantwoordelijkheid is Dutchbat in deze situatie terechtgekomen? En toen het eenmaal zover was: wat hebben de Nederlandse commandanten en de soldaten gedaan?

Er waren geruchten dat soldaten van Dutchbat de Bosnische Serviers hadden geholpen bij het 'selecteren' van moslims. Niets kon worden bevestigd, en bij gebrek daaraan bleef iedereen 'boven alle twijfel verheven'. Maar het 'onbehagen' bleef.
'Onbehagen' is het woord dat wordt gebruikt als het gaat om kwesties waaraan de direct betrokkenen liever niet denken, hoewel het goede fatsoen verbiedt dat ze dit al te duidelijk laten merken.

Over de voorgeschiedenis is lang niet alles bekend. We herinneren ons overste Karremans en zijn uitspraak over de good guys en de bad guys en zijn glaasje slivovits met de bekwame veldheer Mladic. We weten nog hoe minister Voorhoeve al vroeg en daarna herhaaldelijk op luchtsteun heeft aangedrongen. Die werd niet gegeven. Zoals dat in een oorlog gebeurt, nam de verwarring toe naarmate de vijand vorderde. Moesten de Nederlandse soldaten zich verdedigen in een situatie die met het uur minder overzichtelijk werd, en daarbij een zekere nederlaag tegemoet gaan? Dat was niet de bedoeling. Zo werden ze de werkeloze getuige van de 'zuivering'.

In de middag van 13 juli 1995 ontsteekt Dutchbat-luitenant Ron Rutten in woede. Vlak bij de Nederlandse post in Potocari in de gevallen Moslim- enclave Srebrenica ziet hij hoe Moslims worden geselecteerd om te worden meegenomen door de Serviërs. 'Waarom leid je de deportatie?', schreeuwt een woedende Rutten (37) naar mede-officier Van Duijn. 'Waarom collaboreer je met de Serviërs?'
'Je kan meehelpen of je gaat terug naar de basis!', schreeuwt Van Duijn terug, die een akkoord met de Servische troepen heeft gesloten. Een deel van de honderden Moslims, die beschermd worden door de Dutchbat-eenheid, zo is de deal, zal worden overgedragen aan de Serviërs. Rutten, die twee uur eerder bij een beekje foto's heeft genomen van negen geëxecuteerde Moslims en daarna door de Serviërs werd beschoten, stapt vervolgens op de hoogste Servische officier af. 'Dit doet me denken aan vijftig jaar geleden. Je herinnert me aan de nazi's', roept Rutten, die deels joods is. De Servische kapitein begint terug te schreeuwen. Van Duijn grijpt woedend in: 'Ron, ga hier weg. Ga terug naar het kamp!'

Drie jaar later zit Rutten nog steeds bij de landmacht, zij het ernstig gefrustreerd. Wat hij zag op die dag, lijkt voor niets geweest. Zijn ooggetuigenis over het scheiden van de Moslims, die hij meermalen aan Defensie-ambtenaren vertelde en aan een Amerikaanse journalist, bleef zonder gevolgen.

Marechaussees vonden zijn verhaal zo ernstig, dat ze in augustus 1995 'met klem' de Defensietop adviseerden een strafrechtelijk onderzoek in te stellen. Maar tot een onderzoek naar Nederlandse 'oorlogsmisdaden' kwam het nooit. Ruttens verklaring werd niet eens opgenomen in het debriefingsrapport met ervaringen van Dutchbatters.

Het is een ondertekenaar van dit Debriefingsrapport die nu het onderzoek zou moeten gaan leiden waar de nieuwe minister van defensie om heeft gevraagd.......

Een paar knipsels uit de Volkskrant van 12 aug. 1998