:>FILE UNDER: BiH VERKIEZINGEN 2000Begin april arresteerde SFOR Momcilo Kraijsnik en deporteerde hem direct naar Den Haag en een Scheveningse cel. Ter herrinering, Momcilo' Kraijsnik's biografie bevat de volgende referenties- voor oorlogse president van de Bosnische tweede kamer, President van de RS assamblee tijdens de oorlog, na-oorlogs lid van het presidium, hoge positie in de SDS van Karadzic's en zijn naaste medewerker, Het Haagse tribunaal houdt de man met doorlopen wenkbrouwen verantwoordelijk voor genocide, misdaden tegen de menselijkheid, moord, deportatis en zo verder.
Ik het kort, Kraijsnik is het grootste beest in het Scheveningse cellenblok tot nog toe. Dat is iewat verrassend wetende dat het tribunaal over het algemeen uitvoerdes arreseerden niet hen die er de opdracht toe gaf.
De reacties op deze arrestatie ten oosten van Banja Luka waren negatief, maar verassend mild. Mirko Banjac, lid van het SDS comitee, riep zijn aanhangers op de arrestatie te accepteren en te zien of Kraijsnik schuldig wordt bevonden. Er waren geen demonstraties, rellen of protesten. De meeste Servische partijen waren het er over eens dat het weer een actie tegen het bedreigde Servische volk was.Reacties ten westen van Banja Luka waren instemmend. Allen applaudiseerden unaniem bij het straffen van criminelen en het verblijden van gerechtigheid. Inclusief hen die eindeloos hebben geprobeerd dit alles tegen te houden wanneer het het maar mogelijk was.
De lokale media en de lokale mensen herrinerren zich nog de anecdotes - het commentaar van Kraijsnik vader; "Zie hoe de soldaten zijn, ze opende de deur met dynamiet. Als ze geklopt hadden had ik open gedaan." Ik weet niet of dit letterlijk zo gezecht werd maar op die manier spark hij over de SFOR actie.
Kraijsnik's arrestatie wordt in verband gebracht met het geheime bezoek van Carla Del Ponte aan Sarajevo. De hoofd aanklager bezocht het locale Tribunaal kantoor en de OHR (Office of Higher Representative waarvan de voorzitter, Wolfgang Petrisch door de lokale pers aangeduid wordt als Veliki predsenik "Groot-President), aannemelijk om een meer efficientere samenwerking en een snellere proces voor hen die oorlogsmisdaden begonnen.
Vanwege deze reden wordt verwacht dat Rasim Delic, de onlangs teruggetreden generaal en commandant van het Bosnisch leger, binnenkort gearresteerd kan worden samen met Ejup Ganic, president van de federatie van BiH, tezamen met enkele lager gerangschikte Bosnische officials. En misschien zelfs hoger geplaatste lieden die verantwoordelijk zijn voor misdaden begaan tegen Serviërs en Kroaten tijdens de Bosnische oorlog. Dit is een onderwerp waarover waarheidsgetrouwe en objectieve journalisten en kringen rond om hen het vaak over hebben.
Tribunaal medewerkers lieten doorschemeren dat het Tribunaal open staat voor nieuwe gedagvaardigden.
Lokale verkiezingen werden gehouden begin April. Volgens informatie van het centrale verkiezingscommissie hadden ongeveer 2 1/2 milloen mensen de mogelijkheid te stemmen in de vierde naoorlogse verkiezingen. De burgers hadden keuze uit 68 politieke partijen en coalities en 18 onafhankelijke kandidaten in 3500 stembureau's. De verkeizingen vonden plaats in geheel BiH behalve in het Brco district en in Srebrenica. Brco kreeg een lokale regering tezamen met de autonme stutus twee maanden geleden en de resultaen van de lokale verkiezingen in 1998 in Srebrenica werden pas onlangs van kracht. Vandaar.
En de resultaten? De meeste zijn bekend alhoewel de OSCE nog steeds de uiteindelijke officiele uitslag niet bekend heeft gemaakt. Zo veel als positief was, was de val van de SDA ten faveure van de SDP (de sociaaldemocraten), maar meer schokkend was de overwinning van de SDS en de HDZ. Het ziet er naar uit dat in sommige delen van het land het bewustzijn van de mensen niet is veranderd (zie de uitslagen van de verkiezingen in 1990)
Voordat we meer details geven over de resultaten eerst wat infrmatie over het einde van de verkiezingscampagne. Vanwege het besluit om vlak voor de verkiezingen een stilte in te voeren werd de laatse dag voor deze stilte gebruikt door de partijen om de grootste bijeenkomsten van de canpagne te houden. In Sarajevo, binnen een straal van slechts enkele honderden meters, waren metings van SDA, SDP en SbiH, de drie sterkste partijen in de federatie op dit moment. Toen was het al verrassend dat bij de meeting van de SDA slechts 2000 mensen aanwezig waren, gezien de tienduizenden die zij bij vorige campagnes op de been konden brengen. Dit was een indicatie van de door vele al verwachtte val van de eerste partij van de Bosniërs. De resultaten bewezen dit nog sterker. SDA kandidaten spraken in hun campagne over de afgelopen tien jaar en stapelde leugen op leugen. SBiH en SDP praatte over veranderingen. Het valt te bezien of hun beloften over tien jaar ook als leugens gezien kunnen worden of niet.
De OSCE organiseerde de verkiezingen onder de slogan "kies voor verandering', met een duidelijke boodschap aan de stemmers. In het begin waren de meeste partije tegen het 'uitnodigen van de stemmers om voor verandering te kiezen', maar in de daaropvolgende maanden stelde de partijen zich voor als de partij die de (vervloekte) veranderingen zullen brengen. En daarom zou je op hen moeten stemmen. Alija Izetbegovic trok zich niets van de strategiën van de partijen aan en beschuldigde de OSCE van ondersteuning van de oppositie zodat deze de verkiezingen kunnen winnen. Of de oppositie won (in ieder geval in een deel van de federatie) vanwege die OSCE campagne of was het vanwege de catastrofale politiek in de afgelopen 10 jaar van de SDA, behoeft geen verdere uitleg.
En dan nu de resultaten, nog niet officieel bevestigd maar al behoorlijk duidelijk;
Verrassend voor sommige en voor sommige niet- de SDA gaf toe te zijn verslagen door de sociaaldemocraten. Niet in de gehele federatie maar in de meeste verstedelijkte gebieden, de meeste stadsdelen van Sarajevo, Tuzla, Gorazde, Mostar en Zenica. Volgens de huidige gegevens kreeg de SDA alleen een meerderheid in de Krajina. In plaatsen waar de SDP niet de absolute meerderheid kreeg werd deze behaald tezamen met de partij van Haris Siladzic SBiH, volgends de Sarajevo pers de tweede partij van het land. De eerste is, sinds deze verkiezingen, de SDP.
Vanuit het hoofdkantoor van de HDZ werd bekend gemaakt dat de HDZ een meerderheid verkreeg in alle gemeenten waar een kroatische meerderheid woont.
Volgens de huidige gegevens maakte de SDS de meeste vooruitgang in RS. De partij kreeg de meerderehid van de stemmen in oost RS en in Posavina en Krajina. Milorad Dodik's partij van onafhankelijke sociaaldemocraten werd volgens de huidige gegevens tweede en de derde is de partij van democratische vooruitgang. De partij van Biljana Plavsic (de Servische Nationale Unie) kreeg de grootste klappen. Maar hoe dan ook, de SDS (de partij van Karadzic die zelf verder buiten spel moet blijven) kreeg de meerderheid in de meeste gemeenten. Hoe sterk deze in staat zal zijn politiek op lokaal vlak de ontwikkelen blijft de vraag. Maar het is duidelijk dat de internationale gemeenschap geen foute stappen zal dulden.
Volgend de OSCE kwamen van de 2.46 miljoen mensen ongeveer 70 procent opdagen bij de verkiezingen. De OSCE verklaarde tevreden te zijn met de verkiezingen ondanks enkele problemen tijdens het stemproces. Voor het eerste werden bij de verkiezingen gebruik gemaakt van 5500 monitoren waaronder vele leden van lokale NGO's.
Een ding is zeker, de Bosnische onzekerheid en vaagheid blijft bestaan. Terwijl de radicale SDA het moest afleggen tegen de SDP hebben de SDS in RS en de HDZ in delen van de federatie nog steeds de meerdereheid van de stemmen gekregen.
En zodoende worden dingen er niet duidelijker op.