* Brcko - Een chonologische volgorde van de gebeurtenissen
Begin Maart, meer dan drie jaar na het Dayton accoord, heeft Brcko eindelijk een nieuwe bestemming.
* Sarajevo moordaanslagen
Het wordt een district.
Robert Owens, de voorzitter van de arbitrage commisie, heeft besloten een Brcko district op te richten in BiH. De stad zal een multi-etnische, onafhankelijke regering hebben met eigen raadsleden, politie en rechtbanken. Dit moet een einde maken aan de authoriteit van beide entiteiten in Brcko.
Het besluit over Brcko werd gemaakt nadat het de afgelopen jaren verschillende malen was uitgesteld. Vorig jaar Maart werd de regering van RS duidelijk gemaakt aan welke voorwaarden zij moeten voldoen indien zij Brcko 'voor zich zelf' willen hebben. Moeten we vermelden dat niet veel was gedaan om aan de voorwaarden te voldoen?
Dezelfde dag dat het besluit over Brcko werd genomen, besloot Westendorp om de president van RS, Nikola Poplasan, te vervangen.
Deed hij dit omdat dan de uitvoering van het besluit makkelijker zou zijn of deed hij dit alleen maar omdat hij (Poplasan) zijn macht misbruikte en niet in staat was een premier te vinden voor zijn regering. Westendorp vertelde het er niet bij en niemand vroeg ook maar iets aan Poplasan.
Niet lang daarna trad de iterim premier, Milorad Dodik, af. Hij zei dat het een protest was tegen het oneerlijke besluit van de arbitrage commissie. Het is duidelijk dat dit een manier is voor Dodik om zijn eigen naam te zuiveren en zijn verantwoordelijkheid met betrekking op het besluit over Brcko terzijde te schuiven. Vele geloven dat dit de politieke crisis in Bosnie veel dieper zal maken. Alle Serviers tegen de internationale gemeenschap.
Een van de vele die aftrad was Zivko Radisic, lid van het presidium en de huidige president van BiH, wiens funktioneren werd bevroren. Het parlement van RS moet een besluit nemen over de toekomstige deelname van Radisic aan het presidium.
hetzelfde parlement besloot het besluit van de arbitragecommissie niet te accepteren. Dat was het enigste waar zij het over eens waren. De rest van de vergadering werd gebruikt om elkaar verwijten naar het hoofd te slingeren en de schuld over het verlies van Brcko bij elkaar in de schoenen te schuiven. Dodik's team was verantwoordelijk omdat hij Brcko aan buitenlanders had verkocht. Poplasan's team is schuldig omdat zij de buitenlanders overtuigden niet aan RS te geven vanwege het radicale concept van hun regering.
Hoe dan ook, de 'feds', de federalisten, vierden dit alles.
Het verslaan van de vijand is altijd en bovenal een overwinning voor henzelf, hoe mager deze ook mag zijn.
Eigenlijk is het enigste dat gebeurde het feit dat Brcko niet aan RS gegeven werd.
De laatste maanden spraken Alija Izetbegovic en Haris Silajdzic over hun ontslag, indien de commissie een ongewenst besluit zou nemen. Even ter herrinnering, een ongewenst besluit is ieder besluit waarbij de federatie Brcko niet krijgt.
De stad werd een district maar er waren geen onslagbrieven. Izetbegovic reageerde zelfs alsof hij altijd voorstander was geweest van een dergelijk besluit. Hij reageerde niet op zijn eerdere uitlatingen over ontslag. Nu claimt Izetbegovic dat Brcko de meest welvarende stad van BiH zal worden vanwege de nieuwe status.
Dit werd gezegd door dezelfde Izetbegovic die ooit (1992) claimde dat er geen oorlog zou komen omdat er twee partijen nodig zijn voor een oorlog.
Haris Silajdzic is wijzer dus hij geeft geen verklaringen af.
De Bosnische Kroaten zijn niet erg geintereseerd in Brcko. Op dit moment vechten zij harder voor een derde entiteit onder de slogan 'Geen identiteit zonder entiteit'. Het is interesant om te vertellen dat HVIDRA (de kroatische oorlogsveteranen organisatie) een van de eerste was om Poplasan publiek steun te geven in zijn gevecht met Carlos Westendorp.
In ieder geval zal het nog een hele tijd duren voordat iedereen het besluit accepteert en naar behoren uitvoert. Ook de mensen in de Servische entiteit zeggen dat zij Brcko niet zo makkelijk zullen opgeven.
Servische radicalen hebben hun 'broeders' opgeroepen in een gezamelijk gevecht tegen Captain Carlos.
Tot de uiteindelijke overwinning!
Of nederlaag?
Onbekenden pleegden een aanslag op Jozo Leutar, vice minister in het federale ministerie van binnenlandse zaken (MUP). Die dag was Leutar op weg naar zijn werk, zoals alle andere dagen. Maar deze keer werd hij gestopt door een bom. Deze wachtte op hem in zijn auto die dinsdag ochtend. De criminelen aarzelden niet. De explosie echode door een van Sarajevo's drukste straten. Ik weet niet precies wat de bedoeling was maar de man overleefde de aanslag echter op een manier dat hij niet in staat zal zijn nog iets in zijn leven te doen.
De dingen die volgde op dit incident hadden weinig te doen met de tragische gebeurtenis. Hij werd een perfect argument voor de 'pro's en 'contra's' van de verschillende Bosnische partijen. Leutar was een Kroaat en lid van de HDZ. De storm afhankelijk van partij.
De zaak Leutar gebeurde op een moment dat de Bosnische HDZ (de kroatische HDZ is de partij van Tudjman, red.) het idee van een derde entiteit aan het verspreiden is. De belangrijkste reden daarvan is dat de Kroaten binnen de federarie minder rechten hebben en minder vrijheden hebben. Toen deze aspiraties hun climax bereikte werd de vice minister van politie, een Kroaat, in het midden van Sarajevo opgeblazen. De HDZ had geen betere bewijzen voor haar theorien nodig.
Zij gingen over tot actie.
Het was geheel logisch te verwachten dat de HDZ haar federalistische partners beschuldigden van de aanslag. Of in ieder geval hun mudjahedin broeders. Dat zou correct kunnen zijn, maar het zou ook niet correct kunnen zijn. Hoe dan ook, het is duidelijk dat deze daad een sterk politieke achtergrond heeft. HDZ eiste het aftreden van diverse hoog geplaatste Bosnische politici. Ik betwijvel of deze hen dat in dank afnemen.
De eerste concrete stap van de HDZ kan gezien worden in de declaratie van Kroaten In BiH. Het document werd naar lokale en internationale media en publiek gestuurd en het kan gezien worden als een platform om het idee van een derde entiteit om te vormen tot werkelijkheid. Dit document gaat nu de ronde. Het was een geweldige timing voor de publikatie. De grondvesten van het document gaat over de mensenrechten van Kroaten in het BiH van nu, over de Dayton accoorden, het voorstel voor een nieuwe federale hoofdstad, over hun zienswijze op het Haagse tribunaal....
Hun andere stappen waren allen identiek, Kroaten die uit de federale instituten stapten.
Een interesante gebeurtenis vond plaats in Sikori Brijeg toen HVIDRA Bosnische grensbewaakers naar huis stuurde. Als protest tegen de aanslag. Of misschien om de belasting te vermijden waarover al geruime tijd gesproken werd.
Hoe dan ook, het is duidelijk dat het leven van Leutar weinig te doen heeft met dit verhaal. Hij is degene om wie het minst druk gemaakt wordt. Belangerijker zijn de mogelijkheden die dit geeft.
De Bosnische politici, uiteraard, beschuldigden de Kroaten. Volgens hen hebben Kroatische extremisten de bom geplaatst zodat zij meer reden hebben om voor een derde entiteit te vechten. Het is allemaal een politiek spel. Alija Izetbegovic is niet zo achterdochtig, dus hij denk dat Kroatische extremisten of, en ik quote "onze debielen' verantwoordelijk zijn voor de aanslag. Veel betekenend en intellectueel, inderdaad. Toen hij dat zei bewees hij tevens zijn optimisme door tezeggen dat de dader waarschijnlijk nooit gevonden zullen worden en dat is niet zo vreemd want de daders van Kennedy zijn ook nooit gevonden en toch draait de wereld gewoon door.
Goed gedaan, Alija!
Ondertussen raakte iedereen bertokken bij het onderzoek, van lokale politie tot FBI. Wie weet? Misschien is dit een precedent voor toekomstige aanslagen en zullen er ooit toch nog daders gevonden worden.
Drie dagen geleden stierf Jozo Leutar aan zijn verwondingen in het ziekenhuis van Sarajevo.