Op weg naar Dobrinja zagen we een gloednieuw gebouw, een geheel blok
dat er ongewoon schoon,
fris en vrolijk uitziet. De bewoners van dit dorpje zijn voornamelijk
kinderen. Ondanks de dood,
worden hier nieuwe levens geboren. Op de Mojmilo heuvel, tussen de
Olympische nederzetting en
Dobrinja 1 is het SOS Kinderdorf gevestigd. Het roept ons, en wij aanvaardde
de uitnodiging.
Onze gastheer is Jasenko Sokoljak, de manager van het dorp. Het gesprek
begint.
Kun U iets vertellen over het bestaan en het werk van SOS Kinderdorf in BiH en in de wereld?
SOS Kinderdorf is opgericht in 1848 door Herman Mainer. Hij heeft drie
dergelijke huizen
opgericht in Oostenrijk, voor wezen en voor kinderen van wie de ouders
niet aanwezig zijn. Hij
deed dat op originele wijze. Hij stuurde zijn ideeën naar duizenden
gezinnen in Oostenrijk en
vroeg de mensen een schilling te geven voor deze kinderen. De reacties
waren overweldigend en
Mainer vestigde meteen een dorp, snel gevolgd door een dorp buiten
de grenzen van Oostenrijk.
Vandaan de dag, in 1998, SOS Kinderdorf International bestaat in 128
landen. Het is eigenlijk
niet mogelijk om al deze landen op te noemen.
De voornaamste taak van SOS Kinderdorf is voogdij schap voor kinderen
of deze nu wel of geen
ouders hebben. Kinderen die zonder voogdij leven kunnen bij SOS Kinderdorf
aankloppen. De
organisatie laat de kinderen opgroeien in een familie sfeer, en dat
is behoorlijk anders dan
andere instituten die meer het idee van collectivisme ondersteunen.
Kinderen die opgroeien in
een familiesfeer worden normale persoonlijkheden, zo is ook gebleken
uit de 50 jaar ervaring.
Iedere Kinderdorf familie heeft z’n eigen huis, leeft met een SOS moeder
die zorg draagt voor
gemiddeld zes kinderen. In landen in Azië is dit getal hoger,
in India bijvoorbeeld is het aantal
tien, maat in Europa is het nooit meer dan zes. SOS Kinderdorf werk
normaal gesproken niet
met kinderen ouder dan tien jaar maar uitzonderingen worden gemaakt
indien er bijvoorbeeld
broertjes of zusjes bijkomen. We scheiden kinderen nooit. Evenmin nemen
wij iedereen op, en we
laten kinderen niet alleen, op zo een manier dat zij het zelf maar
uit moeten zoeken. We werken
volgens de regels van het land waar wij ons in bevinden. Kinderen worden
naar ons gestuurd
door autoriteiten en sociaal werkers. Zij sturen ons een verzoek, daarna
volgt een medische
keuring en daarna beslissen wij of de kinderen worden opgenomen. Dit
mag dan behoorlijk cru
klinken, maar als organisatie kunnen wij alleen gezonde kinderen accepteren
omdat de moeders
voor zes kinderen moeten zorgen. Zij heeft niet genoeg tijd om voor
een kind te zorgen dat
speciale aandacht nodig heeft. Zo werkt ons project.
Wie initieerde het SOS Kinderdorf in Sarajevo en waren er problemen
bij de realisatie van het
dorp?
SOS Kinderdorf in BiH bestaat sinds 1994, en gedurende de bezetting
hadden we een zogenaamd
noodhulp programma. Eigenlijk waren er twee programma’s. Een hielp
kinderen met diabetes
zodat zij voldoende medicijnen kregen. Een tweede programma hielp families
financieel die de
zorg voor een of meerdere kinderen, wezen, op zich namen. Gedurende
de oorlog waren er twee
clubs voor kinderen en jeugd op twee locaties, Otoka en Stari Grad.
Die jeugdhuizen werkte erg
succesvol en men organiseerde allerlei creatieve activiteiten. Vanwege
het grote aantal wezen
onder deze kinderen kwam het idee van het Kinderdorp naar boven. En
niet lang daarna werd
het contract getekend voor de bouw van twee dorpen. Een in Sarajevo
en een in Gracanica, nabij
Tuzla. Sarajevo en Tuzla hebben de meeste vluchtelingen gekregen gedurende
de oorlog en dat is
de voornaamste reden waarom de kinderdorpen daar gevestigd zijn. De
capaciteit van de
Kinderdorpen zijn in Sarajevo 90 en in Gracanica 70.
Welke filosofie werkt de organisatie mee, welke ideeën worden door
het werk van SOS
Kinderdorf gepropagandeerd?
Het voornaamste idee is de acceptatie van kinderen, het feit dat zij
opleiding moeten krijgen. We
proberen voor alle kinderen een baan te vinden voor ieder kind dat
de school afmaakt, we
begeleiden hen totdat zij op eigen benen staan. Met andere woorden,
we vangen kinderen op
zonder voogdij en proberen goede mensen van hen te maken. De President
van SOS Kinderdorf
word ook aangehaald in onze organisatie. We hebben vier principes in
de SOS Kinderdorf; SOS
kind, SOS moeder, SOS huis en SOS kinderdorp. deze principes zijn de
basis voor ons werk. Het
kind is de meest belangrijkste.
Wat zij de ervaringen van SOS Kinderdorf in het accepteren en
laten opgroeien van kinderen in
de wereld en wat verwacht U van het werk hier in Sarajevo?
De meeste kinderen die geaccepteerd worden maken de middelbare school
af of studeren af aan
de faculteit. Zij zijn welkom in de maatschappij, zij hebben normale
huwelijken, zonder trauma’s
en zij zijn capabel genoeg voor het leven. Zij zijn opgegroeid in een
familie met familie regels, hun
moeder geeft hen cultuur en educatie mee. Dit concept is gebaseerd
op liefde en moeder en kind
accepteren elkaar erg snel. Dit is het mooiste een mens kan zien. Een
kind hecht zich zo snel aan
de moeder dat zij snel niet zonder haar kunnen leven. Dit word ons
door God gegeven. Al ons
werk is daarop gebaseerd.
Wat zijn tot nog toe de resultaten van SOS kinderdorp in Sarajevo?
Het bouwen van dit gebouw begon in september 1996 and de eerste familie
trok in februari 1998
in. Ondertussen heeft SIS Kinderdorf gezorgd voor kinderen in gehuurde
appartementen.
Vandaag leven er 24 kinderen in het dorp, en ik hoop dat het er op
het eind van het jaar 90
zullen zijn.
Wat is de toekomst van SOS Kinderdorf en hoe ziet U het vervolg daarvan
in de huidige
maatschappij?
Helaas zullen er altijd kinderen zijn zonder ouders. De toekomst van
het Kinderdorf is veilig. Ik
kan zeggen dat kinderen in SOS Kinderdorf gelukkige kinderen zijn.
Perfecte zorg van ouders,
mogelijkheden voor educatie en ontwikkeling van hun talenten en ik
denk dat SOS Kinderdorf
Sarajevo een van de mooiste en succesvolste zal worden in de wereld.
Onze laatste reactie... Laten we hopen dat de wereld zo mooi word
als het Kinderdorf, dat kan
ons een hoop ellende besparen.
Gospodin Sokoljak, hartelijk bedankt voor dit kleine interview en dit ontspannen gesprek.