Bloedverwanten
Een boekje met potentie, het zou verplichte kost moeten zijn voor iedereen geintereseerd in de Balkan, inclusief de mensen die daar leven. Het is een historich verslag wat zich veelal richt op de vijandigheid tussen de twee grootste Joegoslavische volken, de Serviers en de Kroaten.
een quote;
Op het eind van het boek:
‘We weten nu dat een groot deel van de Zuidslavische volk niet werd aangetast door de expansie van de Servische en Kroatische staat, en dat er eeuwenlang een neutrale Slavische zone was: van het Pannonische Slavonië over Bosnië naar Dubrovnik.’ schreef Vladimir Dvornikovic in het boek ‘Het karakter der Joegoslaven’. Op het ogenblik is het juist die ‘neutrale Slavische zone” (Slavonië en Bosnië), die blootgesteld is aan de gruwelen van de Servo-Kroatische oorlog en waar de ernstigste verwoestingen plaats vinden. De steden en plaatsen die altijd golden als meest ‘Joegoslavische’ van het land - dat wil zeggen, die als ethnische status ‘Joegoslavisch’ opgaven bij de laatste algemeen landelijke volkstelling van 1991, zoals Vukovar (Slavonië), Sarajevo (Bosnië) of Mostar (Herzegovina), werden geheel of bijna geheel verwoest.
Het boek Bloedverwanten is in het Nederlands uigegeven door uitgeverij C.A. van Oorschot in 1994.
‘dat zogenaamde zuivere ras is een ideaalbeeld van antropologen. De Europeanen zijn geen ‘zuiver rassen’. Wie zich er op beroept in raciaal en ethno-biologich opzicht ‘zuiver’ te zijn, bepleit in feite zijn eigen biologische degeneratie.
De oudste bron over de Serviers en de Kroaten is het werk van de hand van de Byzantijnse kijzer en geschiedschrijver Constatijn Porphyrogenitus (10de eeuw). Hij maakte geen onderscheid tussen de twee. Ook in de 12de eeuw houden geschiedschrijvers uit Byzantium het op een en hetzelfde volk: De kroatische stam die door sommigen Servisch word genoemd of de Servische stam die door sommigen Kraotisch word genoemd.
Daar komt bij dat de Serviers en Kroaten volgens sommige ethnologen misschien helemaal geen Slaven zijn. In de etnische golven die over de Balkan sloegen tussen de 5de en 7de eeuw kwamen ze binnen als twee betrekkelijk onbelangrijke en niet erg volkrijke stammen, vanuit hun stamlanden ‘Wit-Kroatie en Wit-Servie (die toen al aan elkaar grensden), ergens tussen de Karpaten en de Kaukasus. De Kroaten en de Serviers kwamen in de 6de eeuw op de Balkan aan (en ruzieden daarna constant over de vraag wie er het eerst kwam) nadat ze uit hun land waren verdreven door de invallen van de Mongolen, en als voetknechten van de Avaren.
Volgens sommige onderzoekers stammen zelfs de woorden ‘Servier” en 'Kroaat' uit het Avaars, waar wat voor te zeggen vald, want ze kunnen in elk geval niet uit het Slavisch worden afgeleid.Welke overblijfselen zijn zuiver Kroatisch? En welke zijn zuiver Servisch?’ vraagt de Kroatische 19de eeuws historicus Natko Nodilo zich af. ‘Ik weet het antwoord op deze vragen niet, net zo min als een Engelsman het oude Anglische en Saksische heidendom uit elkaar kan houden.”
Men moet niet vergeten dat het ‘Kroaatschap en het ‘Serviërschap’ pas in de 19de eeuw met respectivelijk het rooms katholicisme en de orthodoxie zijn geidentificeerd, waarna de Serviers en de Kroaten, al naar gelang hun gezindte, hun ‘eigen’ nationaliteit opdrongen.
Verre van een kunstmatige schepping te zijn was Joegoslavië dan ook het historische antwoord op een historische eis, daarom was het dan ook organisch gegroeid op een ethnische en culturele bodem die het gezamenlijk bezit was van alle Joegoslaven. Maar de Joegoslavische gedachte eisten een politiek kader: de liberale democratie, en misschien nog meer: nieuwe, niet-nationalistische constitutionele beginselen. Zoals we weten was dat nu juist waar hen aan ontbrak bij elke Joegoslavische unificatie tot op heden. Joegoslavie was alleen nog maar een aankondiging van iets dat mogelijk in de toekomst ligt: een nieuwe multiculturele en multiconfessionele wereldorde, die elk nationalistisch en racistisch isolationisme uitbant. Helaas was Joegoslavië alleen niet bij machte zijn particularisme te overwinnen. Het had de hulp van Europa nodig, maar zoals we langzamerhand allemaal weten werd die geweigerd, en kreeg de patiënt zelfs het advies om asjeblieft op te schieten met sterven. Wie nu nog de eenwording van Europa voorstaat mag hopen dat het omnieuze voorbeeld van Joegoslavië geen obstakel ervoor vormt en geen precedent zal schapen voor ernstigere conflicten in de toekomst.
Een ding valt bij dit alles op: de onheilspellende stilte bij s’ werelds progressieve inteligentia. Die mensen hebben in het verleden hartstochtelijk gereageerd op schendingen van de vrijheid of de mensenrechten, zelfs als het ging om uithoeken van de wereld zoals Vietnam, Chili, Midden Amrica of Zuid Afrika.
Maar nu, nu een oorlog van apokalptische dimensies in hun eigen achtertuin aan de gang is, houdt radicaal links zich plotseling heel stil. Waarom? Een mogelijk antwoord is gelegen in het gebrek aan ideologisch profijt.
ISBN 90 282 0839 9.