[Menu] [dDH]

Duurzaam Nederlands Nieuws
Nederlandse biologische landbouw blijft achter

Persbericht Centraal Bureau voor de Statistiek
Datum: 06 augustus 1997

Biologische landbouw klein maar fijn

Het aandeel van de biologische landbouw in het totale landbouwareaal is laag: nog niet één procent. Aan de andere kant is het één van de weinige sectoren van de landbouw die zich de afgelopen tien jaar hebben uitgebreid, van ruim 2 700 hectare in 1986 tot ruim 14 000 hectare in 1996.
In vergelijking met 1995 is het areaal biologische landbouw 12% groter. Vooral de biologische veeteelt en tuinbouw zijn in oppervlakte toegenomen. Het areaal biologische akkerbouw is echter gedaald. Dit blijkt uit cijfers van het CBS die zijn samengesteld in samenwerking met de controle-organisaties Skal en Blik.

Omschakelen niet eenvoudig

In veel Europese landen is het aandeel van de biologische landbouw in het totale landbouwareaal hoger dan in Nederland. Oostenrijk, Zwitserland en Zweden lopen voorop. Ver daarachter komen Finland, Duitsland en Denemarken. Nederland neemt de negende plaats in. In landen zoals Oostenrijk kan de stap van gangbare naar biologische landbouw wel makkelijker gezet worden omdat een groot deel van de landbouw extensief is en weinig gebruikmaakt van bestrijdingsmiddelen. De situatie in Nederland ligt anders. In 1994, het laatste jaar waarover cijfers bekend zijn, was Nederland nog Europees koploper in het bestrijdingsmiddelengebruik per hectare.

Oppervlakte biologische akkerbouw daalt

Bij de biologische teelten besloegen (rund)veehouderijbedrijven de helft van het areaal. In de periode 1995-1996 is de oppervlakte die biologische akkerbouwbedrijven innamen, met 12% gedaald. Met name de oppervlakte granen en luzerne nam af. De arealen van de overige bedrijfstypes zijn gestegen. Verklaringen voor deze verschuivingen zijn moeilijk te geven; over de handel zijn weinig cijfers bekend. De indruk bestaat wel dat de binnenlandse vraag in de periode 1995-1996 is gestegen. Uit onderzoek van het Landbouw-Economisch Instituut (LEI-DLO) blijkt dat meer dan de helft van de biologische producten wordt geëxporteerd. Veranderingen in de exportmogelijkheden hebben dus een grote invloed op het biologisch areaal.

Verschillen per regio en bedrijfstak

In Flevoland beslaat het biologisch landbouwareaal 4% van de totale landbouwoppervlakte. In Noord-Holland en Friesland is dat percentage ruim 1%.
Van elke 1 000 melk- en kalfkoeien in Nederland worden er 3 biologisch gehouden. Bij varkens en kippen worden slechts 2 van de 10 000 beesten biologisch gehouden.

Stimulering biologische landbouw

Omdat de biologische landbouw geen gebruikmaakt van landbouwchemicaliën, stimuleert het Ministerie van Landbouw, Natuurbeheer en Visserij (LNV) deze vorm van milieuvriendelijke landbouw. In het 'Plan van Aanpak Biologische Landbouw' uit 1996 is tot het jaar 2000 60 mln gulden uitgetrokken om de biologische landbouw te stimuleren. Daarnaast bestaan er nog andere stimulerende maatregelen van de landelijke overheid (groen beleggen, vervroegd afschrijven bedrijfsmiddelen).
Naast het Rijk hebben ook landbouwbedrijfsleven, maatschappelijke groeperingen, milieuverenigingen, supermarkten en lagere overheden de laatste jaren diverse initiatieven ontplooid om de biologische landbouw te stimuleren.

Technische toelichting

Biologische producten zijn te koop in natuurvoedingswinkels, speciaalzaken, supermarkten en op biologische boerenmarkten. Daarnaast is het groenten-abonnement een klein maar groeiend afzetkanaal. Bij biologische landbouw wordt geen gebruikgemaakt van chemische bestrijdingsmiddelen en kunstmest.
Skal is de door de minister van LNV aangewezen controle-instelling die toezicht houdt op naleving van de wettelijke productievoorwaarden. De door Skal gecontroleerde en goedbevonden biologische producten zijn herkenbaar aan het EKO-keurmerk. Een klein deel van de dierlijke productie, die nog niet bij de wet geregeld is, wordt door de Belgische controle-organisatie 'Blik' gecontroleerd. Biologische landbouw dient niet verward te worden met milieubewuste teelt waarbij nog wel bestrijdingsmiddelen en kunstmest gebruikt worden.

Achtergrondinformatie

Voor achtergrondinformatie over dit onderwerp kunt u contact opnemen met het Centraal Bureau voor de Statistiek in Voorburg, dhr. F.C. van der Linden van het CBS, tel. (070) 337 42 07, e-mail flnn@cbs.nl.

Via Skal kunt u meer te weten komen over de organisatie van de controle van biologische producten en over het EKO-keurmerk. Biologica is de belangenorganisatie van de biologische sector en kan u adressen verstrekken van biologische boeren en handelaren.
Telefoon Stichting Skal, (038) 422 68 66 en Biologica, (030) 230 07 13.




Oppervlakte biologische landbouw

------------------------------------

            Totaal

            ------------------------

            aantal      opper-

            bedrijven   vlakte

------------------------------------

            abs.        ha

            ----------  ----------

1986                278       2 724

1989                359       6 544

1990                399       7 469

1991                439       9 227

1995                521      12 789

1996                554      14 334

------------------------------------

Bron: Skal en Blik, bewerking CBS







Biologische landbouw in Europa, 1996  1)

----------------------------------------------------------------------

                          Oppervlakte           Aandeel in het

                          biologische landbouw  totale landbouwareaal

----------------------------------------------------------------------

                          ha                    %

                          --------------------  ----------------------

Oostenrijk                             249 662                   12,5

Zwitserland                             59 400                    5,6

Zweden                                 105 000                    3,4

Finland                                 44 732                    2,0

Duitsland                              310 484                    1,8



Denemarken                              42 184                    1,5

Italië                                 204 238                    1,4

Noorwegen                                7 817                    0,8

Nederland                               14 334                    0,7

Luxemburg                                  625                    0,5



België                                   5 000                    0,4

Frankrijk                               97 000                    0,3

Engeland                                47 901                    0,3

Portugal                                10 192                    0,3

Ierland                                 11 104                    0,3



Griekenland                              4 500                    0,1

Spanje                                  28 130                    0,1

----------------------------------------------------------------------

1) Hieronder vallen oppervlakten gecertificeerde biologische landbouw.

   In alle landen behalve Nederland zijn oppervlakten in omschakeling

   ook meegeteld. In Nederland is ongeveer 1500 ha in omschakeling.

Bronnen: * Nic Lampkin, Department of Agricultural Sciences,

           University of Wales

         * Eurostat, Luxemburg







Oppervlakte biologische landbouw, naar bedrijfstype

-----------------------------------------------------------------------------------------------------

                                     1995                 1996                  Stijgingspercentage

                                                                                1996 tov 1995

                                     ----------------------------------------------------------------

                                     aantal     opper-    aantal     opper-     aantal     opper-

                                     bedrijven  vlakte    bedrijven  vlakte     bedrijven  vlakte

-----------------------------------------------------------------------------------------------------

                                     abs.       ha        abs.       ha         %

                                     ---------  --------- ---------  ---------  ---------------------

Akkerbouwbedrijven                         106     5 118        109      4 525          3        -12

Tuinbouwbedrijven                          122       317        128        368          5         16

Fruitteeltbedrijven                         40       173         45        199         13         15

(Rund)veehouderijbedrijven                 158     5 382        188      7 071         19         31

Intensieve veehouderijbedrijven             12        10         11         13         -8         27

Gemengde bedrijven                          83     1 786         73      2 158        -12         21



Totaal biologische landbouw                521    12 789        554     14 334          6         12

-----------------------------------------------------------------------------------------------------

Bron: Skal en Blik, bewerking CBS


[Menu] [dDH]